Jaloezie oudste kind al voor geboorte broertje of zusje te voorspellen

De psychologe onderzocht via huisbezoeken aan 87 tweeoudergezinnen in Nederland hoe de verhoudingen binnen een gezin veranderen door de komst van een tweede kind. Peuters zijn al voor de geboorte van een broer of zus in staat jaloers gedrag te vertonen wanneer ze genegeerd worden door hun ouders. Uit onderzoek van Szabó blijkt nu dat deze jaloezie sterker is wanneer de aandacht van één of beide ouders wordt opgeëist door een pop, dan wanneer de ouders door non-sociale objecten afgeleid worden, zoals bij het lezen van een boek.

‘Strategieën’ die de geobserveerde kinderen gebruikten om de aandacht van de ouders terug te winnen, waren onder meer afleiden, troost zoeken, woede en slaan. Opmerkelijk was dat moeders meer jaloers gedrag opriepen bij het kind dan vaders. ‘Wellicht komt dit omdat moeders dagelijks veel tijd doorbrengen met het kind,’ verklaart Szabó. ‘Dat maakt dat kinderen eerder verwachten door hun moeder dan hun vader getroost te worden en dus sterker reageren als die aandacht uitblijft.’ De onderzoekster ontdekte tevens dat de mate van jaloezie tegenover de pop voorspellend is voor de latere jaloezie die het kind vertoont naar een pasgeboren broertje of zusje van één maand oud.

Bij een huisbezoek een jaar later waren de eerstgeboren kinderen minder jaloers op hun broertje of zusje dan het jaar ervoor. Mogelijk is dat het geval omdat het kind tegen die tijd beter heeft geleerd emoties te reguleren. Dit effect van afnemende jaloezie werd versterkt wanneer ouders aangaven een goed huwelijk te hebben en een goede band met hun kind. Volgens Szabó is het belangrijk om te ontrafelen welke factoren bijdragen aan de band tussen broertjes en zusjes. Deze vroege interacties zijn namelijk bepalend voor latere relaties die het kind aangaat.