‘Samen met onderwijsinstellingen en bedrijfsleven kiezen de ministers van EL&I, OCW en SZW voor een aanpak die meer jongeren overtuigt dat een carrière in de techniek de toekomst heeft’, meldt het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) maandag. Het offensief om tot meer technici te komen bestaat uit zes stappen, van voorlichting, via scholing naar het vasthouden van jongeren die eenmaal voor techniek hebben gekozen.
Te weinig technici
Er kiezen momenteel te weinig jongeren voor een technische opleiding. Tegelijk gaat de komende jaren een groot aantal technici met pensioen. Hierdoor ontstaat tot 2016 een tekort van 170 000 technici, verdeeld over alle opleidingsniveaus. Een tekort aan bijvoorbeeld dakdekkers, bankwerkers en storingmonteurs.
Concurrentiekracht Nederland
Vakkrachten met een technische achtergrond zijn belangrijk voor het groeivermogen van de Nederlandse economie. Minister Verhagen: ‘De economie kan niet zonder goed geschoolde vakkrachten. Daarom moeten we alles op alles zetten om te zorgen dat ondernemers hun groeiplannen kunnen voortzetten. Dat levert inkomsten en banen op’.
Integrale aanpak
Het kabinet heeft het bedrijfsleven daarom via de negen topsectoren gevraagd om een masterplan Bèta en Technologie op te stellen. Afgelopen maart presenteerde voorman Rein Willems de plannen en aanbevelingen. In reactie daarop komt het kabinet nu met een pakket maatregelen dat in onderlinge samenhang deze initiatieven van bedrijven en onderwijsinstellingen ondersteunt en aanvult.
Betere voorlichting
De aanpak van het kabinet bestaat uit zes stappen. De eerste stap is betere voorlichting aan kinderen en jongeren over de mogelijkheden van een carrière in de techniek.
De komende jaren worden bijvoorbeeld 3500 klassen in het basisonderwijs bezocht door technici die kinderen vertellen over hun vak. Tevens wordt geld vrijgemaakt dat scholen naar eigen inzicht kunnen inzetten voor het stimuleren van de interesse van scholieren in techniek. In totaal is hier 18,7 miljoen euro voor beschikbaar.
Van Bijsterveldt: ‘Techniek heeft vaak onterecht een slecht imago. We gaan nu kinderen in gesprek brengen met enthousiaste technici, we nemen ze mee op excursies naar bedrijven. Zo kunnen ze zelf zien en horen wat een carrière in de techniek werkelijk inhoudt.’
Innovatieve onderwijsvormen
De volgende stap is het verbeteren en aantrekkelijker maken van techniekonderwijs. Er worden vernieuwende en aansprekende vormen van technisch onderwijs geïntroduceerd, zoals de Technologieroute. Deze leerroute biedt mavo maar ook potentiële havoleerlingen met een voorliefde voor techniek de kans om al vroeg technische praktijkvakken te volgen. Via aansluitende praktijkgerichte opleidingen op vmbo en mbo kunnen deze leerlingen dan uiteindelijk een hbo diploma halen. Hiermee samen hangt stap drie van het kabinetsplan: het verbeteren van de arbeidsmarktrelevantie van opleidingen. Er komt in het mbo meer ruimte voor opleidingen in de techniek terwijl populaire opleidingen met beperkt
arbeidsmarktperspectief worden geremd in hun groei.
Samenwerking met bedrijven
Voor een grotere toestroom in de techniek is samenwerking met het bedrijfsleven onontbeerlijk. Stap 4 van het kabinetsplan richt zich hierop. Er komt bijvoorbeeld 20 miljoen beschikbaar voor ‘Centers of Expertise’ in het hbo.
Het streven is dat er in ieder geval voor iedere topsector zo’n centrum komt. Onderwijsinstellingen en bedrijven die innovatieve ideeën hebben voor technisch onderwijs kunnen binnen het project Toptechniek in bedrijf financiering vragen.
Werken in de techniek aantrekkelijker
Cruciaal is ook dat technici in de sector blijven werken, dat ze doorwerken tot aan het pensioen en dat ook zij-instromers kiezen voor techniek. Het bedrijfsleven is zich bewust van de eigen verantwoordelijkheid hierin, constateert het kabinet met instemming. Aanvullend stimuleert het kabinet via het Vitaliteitpakket, dat per 1 januari in werking treedt, dat bedrijven op diverse manieren werknemers aantrekken en behouden. Dit is onderdeel van stap 5.
Sociale innovatie
In het verlengde hiervan ligt stap 6: het kabinet zet in op sociale innovatie. Branches die een cultuuromslag starten gericht op gezond, vitaal en productief werken komen in aanmerking voor ondersteuning.
