Resultaten effecten fietshelmencampagne 'Coole kop, helm op!'

De resultaten zijn gebaseerd op een onderzoek van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) en VeiligheidNL in opdracht van de Rijksoverheid naar de effecten van deze campagne. Het project en het onderzoek zijn gestart in 2010 en het onderzoek loopt in totaal vijf jaar. Provincie Zeeland en het Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid Zeeland zijn in 2010 begonnen met de uitvoering van 'Coole kop, helm op!' om het gebruik van de fietshelm voor jonge kinderen te vergroten. Het is een uniek project dat in Zeeland is ontwikkeld en alleen in Zeeland wordt uitgevoerd.

Alle kinderen in de groepen 1 tot en met 4 hebben meegedaan aan een educatief programma en hebben vervolgens een fietshelm gekregen. Daarna is via straattellingen gemeten hoeveel kinderen, in de leeftijdsgroep 4 tot en met 8 jaar, de helm op hadden. Dat was aan het begin van de actie 2% en nu 16%. Veel massa mediale campagnes bereiken niet meer dan 1 à 2% gedragsverandering bij de doelgroep. De toename lijkt dus te wijzen op een positief resultaat.

Vervolgonderzoek moet uitwijzen in hoeverre dit een duurzaam effect heeft. De SWOV en VeiligheidNL voeren in totaal vijf jaar lang onderzoek uit naar de effecten van deze campagne. Het is daarom van belang dat de komende jaren vanuit Provincie Zeeland en de Zeeuwse gemeenten vervolgacties worden gelanceerd voor kinderen, ouders en onderwijsmedewerkers.

Een ander effect van de fietshelmcampagne is het feit dat het Letsel Informatiesysteem (LIS) in de ADRZ ziekenhuizen is ingevoerd om te meten of het aantal kinderen met hersenletsel na een fietsongeval is afgenomen en of dit verband houdt met het dragen van een fietshelm. Het LIS is de belangrijkste bron voor informatie over letsels. Naast informatie voor het fietshelmproject kan het LIS voor Zeeland op termijn ook waardevolle informatie over andere soorten letsel en de preventie hiervan opleveren.

Het fietshelm project van Provincie Zeeland en ROVZ is mede mogelijk gemaakt door ZLM-Verzekeringen. Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu betaalt de kosten voor het wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van dit fietshelmproject. Daarnaast hebben kleinere partijen, zoals Centre Parcs en Vogel Verhuizingen, bijgedragen door het beschikbaar stellen van prijzen en opslagruimte voor de helmen.

Een aantal gemeenten heeft besloten om voor de komende jaren de nieuwe instromende leerlingen in groep 1 een helm en infopakket te geven. De overige gemeenten wordt gevraagd om ook deel te nemen aan het project. Provincie Zeeland blijft de komende jaren aanjager voor acties, aangezien zij het noodzakelijk vindt dat de fietshelm onderdeel blijft van het dagelijks straatbeeld en zo het maatschappelijk draagvlak blijft stimuleren.

Voor de komende periode zijn nieuwe materialen voor de campagne ontwikkeld:
een voorleesboek voor in de klas met de titel: Mama wil geen helm op!
een dvd met film voor in de klas
een dvd die onderdeel is van een ouderinformatieavond

Op 24 september 2012 vindt vanaf 15.30 in de Filmzaal van het Provinciehuis (Abdij 6 te Middelburg) een presentatie plaats van de onderzoekscijfers (door medewerkers van SWOV en VeiligheidNL) en de nieuwe campagnematerialen. Wilt u bij de presentatie aanwezig zijn, dan verzoeken wij u dit te melden via a.puroja@zeeland.nl.