Panteia/EIM heeft in opdracht van de Stichting Bevorderen Efficiënt Betalen de kosten van het toonbankbetalingsverkeer voor 2012 in kaart gebracht. De gunstige kosten voor pinnen zijn vooral het gevolg van het toenemende gebruik van de pinpas door de Nederlandse consument. Tussen 2009 en 2012 is het aantal pintransacties bij de toonbankinstellingen (detailhandel, horeca, benzinestations en ambulante handel) met maar liefst 33% gestegen. Het aantal contante betalingen is in diezelfde periode sterk gedaald. Inmiddels wordt meer dan de helft van alle omzet bij toonbankinstellingen gepind.
Ook op de markt kan steeds vaker gepind worden
Bij ieder tankstation en iedere supermarkt kunnen klanten met hun betaalpas terecht. Ook in vrijwel alle andere winkels kan gepind worden. De mogelijkheid om te pinnen is de laatste jaren vooral gegroeid in de horeca ( meer dan 70% acceptatie) en op de markt (inmiddels meer dan 50% acceptatie).
Kostendruk betalingsverkeer nagenoeg gelijk
De totale kosten van het betalingsverkeer bij alle toonbankinstellingen (detailhandel, horeca, pompstations) houden gelijke tred met de totale bestedingen bij toonbankinstellingen en stegen tussen 2009 en 2012 licht. De kosten bedroegen in 2012 € 1.378 miljoen. De kostendruk - de kosten uitgedrukt als percentage van de omzet - is nagenoeg gelijk gebleven. De stijging van de kosten in de periode 2009-2012 wordt onder meer veroorzaakt door een verhoging van de loonkosten van winkelmedewerkers die van belang zijn bij de berekening van de kosten van het betalingsverkeer. Daarnaast is de waarde van de betalingen licht gestegen, waarbij met name de toename van de creditcardbestedingen zorgt voor een kostenstijging.
Pinnen gemiddeld 3 cent goedkoper dan contant
De gemiddelde kosten voor een pinbetaling bij alle toonbankondernemingen bedragen 21 cent, voor een contante transactie is dat 24 cent. Een pintransactie is dus gemiddeld 3 cent goedkoper. Daarbij worden alle kostencomponenten meegenomen, dus niet alleen de tarieven die banken, waarde-vervoerders, verzekeraars e.d. aan ondernemers berekenen, maar ook zaken als de afschrijving van de pinautomaat en tijd die medewerkers aan de betaalmiddelen besteden.
Er is ook berekend wat de kosten zijn die gepaard gaan met een extra pin- of extra contante transactie. Dan komt de pinbetaling als absolute winnaar uit de bus: de zogenoemde marginale kosten voor een pintransactie van een gemiddelde omvang zijn voor alle toonbankinstellingen10 cent lager dan die van een contante transactie. Een verdere verschuiving van contant naar pin zal daarom voor veel toonbankinstellingen een duidelijke kostenbesparing kunnen opleveren. Veel consumenten denken juist dat pinnen duurder is voor ondernemers en houden zich daarom in met pinnen voor bijvoorbeeld lage bedragen. Dat is dus niet nodig.
Supermarkten zeer kostenefficiënt
De supermarkten zijn goed voor bijna 40% van alle toonbanktransacties in Nederland. Echter hun aandeel in de totale kosten van betalen bij alle toonbankinstellingen bedraagt slechts 20%. Dit laat zien dat de supermarkten veel kostenefficiënter werken dan de andere sectoren en branches.
Binnen de supermarktbranche wordt 44% van de transacties gepind (in omzet gaat het om een veel hoger percentage: 65%). Veel supermarkten (ruim 1400) werken inmiddels met een of meer pinonly-kassa’s. Dat zijn kassa’s waar de consument alleen nog met de pinpas kan betalen. De kosten van een pinonly-kassa zijn op jaarbasis 10% (= circa € 1.200,-) lager dan de kosten van een reguliere combi-kassa (met zowel pin als contant).