woensdag, 16. januari 2019 - 13:22 Update: 17-01-2019 11:52

Zelf thuis een uitstrijkje maken net zo nauwkeurig als bij huisarts

'DHZ-test net zo nauwkeurig als uitstrijkje bij huisarts'
Foto: Archief EHF
Amsterdam

Het zelf testen op baarmoederhalskanker met een zogenaamde zelfafnameset blijkt net zo nauwkeurig als het uitstrijkje dat door een huisarts wordt afgenomen. Dit blijkt uit een grootschalige studie, IMPROVE-studie genaamd, onder 14.000 vrouwen van onderzoekers van Amsterdam UMC, Radboudumc en Erasmus MC. Het onderzoek is woensdag gepubliceerd in de Lancet Oncology.

Humaan pappilomavirus (HPV)

Vanaf 2017 worden vrouwen in het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker getest op aanwezigheid van humaan pappilomavirus (HPV), de veroorzaker van baarmoederhalskanker. Ook krijgen vrouwen die liever geen uitstrijkje bij de huisarts willen laten maken de mogelijkheid om te kiezen voor een zelfafnameset. ‘Uit eerder onderzoek van Amsterdam UMC en Radboudumc was al bekend dat veel vrouwen een zelfafnameset willen gebruiken. Maar nog niet eerder was de nauwkeurigheid van de zelfafnameset onderzocht in een grote gerandomiseerde studie,’ aldus prof. Hans Berkhof, onderzoeker bij Amsterdam UMC. ‘Nu blijkt dat de HPV test op een zelfafnameset dus net zo nauwkeurig is als een HPV test op het reguliere uitstrijkje.’

Bredere inzet zelfafnameset

‘We hopen dat de resultaten van deze studie eraan zullen bijdragen dat de zelfafnameset in de toekomst breder ingezet zal worden binnen het bevolkingsonderzoek. Als de zelfafnameset het uitstrijkje zou vervangen, dan kan dit leiden tot een daling van 90 procent in het aantal uitstrijkjes bij de huisarts’, stelt Berkhof. Uitstrijkjes zijn dan namelijk alleen nog nodig als uit de resultaten van de zelfafnameset blijkt dat de vrouw HPV heeft.

IMPROVE

De IMPROVE-studie werd uitgevoerd binnen het Nederlandse bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. In 2015 en 2016 kregen meer dan 180.000 vrouwen de vraag om mee te doen aan het onderzoek en ongeveer 14.000 vrouwen gaven aan dit te willen. 

Twee groepen

Deze vrouwen werden ingedeeld in twee groepen: de zelfafnamegroep en een groep die een uitstrijkje bij de huisarts liet maken. Vrouwen die HPV bleken te hebben, werd gevraagd om ook de andere test te doen. Uit het onderzoek bleek dat bijna alle vrouwen met een voorstadium van baarmoederhalskanker dezelfde uitslag hadden op beide testen en dat de testen dus even nauwkeurig zijn. De onderzoekers geven wel mee dat een goede implementatie- en communicatiestrategie van belang is, mocht deze manier van testen de gangbare manier worden binnen het bevolkingsonderzoek.