Er is een mug in opkomst die beter ziektes kan overbrengen dan de gewone huissteekmug. Het gaat om een kruising van deze mug en haar oprukkende tweelingzusje, de zogeheten molestusmug. Als er een virus in Nederland actief wordt, vormt dit halfbloedje een groot risico, denken onderzoekers van de Wageningen University.
Mug ook in winter actief
De molestusmug is nieuw in Nederland. Deze mug lijkt precies op de gewone huissteekmug, maar verschilt in gedrag op een paar punten. De molestusmug is ook in de winter actief, in tegenstelling tot haar zusje, dat alleen in de zomer steekt. Daarnaast steekt de molestus het liefst zoogdieren, waaronder mensen, en soms vogels. Bij de huissteekmug is dat precies andersom, daarvoor zijn wij de bijvangst.
"De verwachting is dat kruisingen van de molestusmug en de gewone huissteekmug net zo graag bij vogels als bij zoogdieren bloed halen", zegt Arnold van Vliet, onderzoeker van de Wageningen University. "Daarmee kunnen deze hybride muggen bij het overbrengen van ziektes als een brug fungeren tussen vogels enerzijds en mensen en andere zoogdieren anderzijds."
West-Nijlziekte
Een ziekte waar dan meteen aan wordt gedacht, is de gevaarlijke West-Nijlziekte. Dit virus lift in Afrika, Amerika en sinds kort ook in Zuid-Europa mee op de molestusmug. De kans is groot dat het virus zich sneller zal verspreiden in een gebied waar de hybridemug actief is. Van Vliet benadrukt dat er met deze constatering nog geen aanleiding is voor paniek. "De ziektes die ze kunnen overbrengen, komen nu niet voor in Nederland."
Op de Wageningen University loopt sinds een half jaar een onderzoek naar muggen die in de winter actief zijn. Mensen werden in januari opgeroepen om muggen te vangen en op sturen voor dna-onderzoek. Daaruit bleek dat die ongebruikelijke muggenoverlast voor 88 procent wordt veroorzaakt door de molestusmug en voor 10 procent door de hybridevorm.
Bestrijding
Als deze muggen zich in Nederland gaan vestigen, willen de onderzoekers weten hoe we de bestrijding moeten organiseren. De vraag is of die zich op de ondergrondse wereld of ook op de bovengrondse moet richten. Er werd altijd gedacht dat de molestusmug zich alleen in riolen, ondergrondse watertjes en in metrobuizen voortplant. Van Vliet: "Maar misschien doen ze dat ook wel in onze plantenbakken."
Op de Wageningen University staat momenteel een hoogbeveiligd muggenlaboratorium waar onderzoekers tests doen met het West-Nijlvirus. Daar worden molestusmuggen, gewone huissteekmuggen en ook hybridemuggen met het virus besmet. Gekeken wordt hoe het virus wordt overgebracht en of de muggen daarbij alleen op de geur van vogels, mensen of allebei afkomen.