Slaaphormoon
Ongeveer een kwart van de kinderen kampt met slaapproblemen in de kindertijd. Melatonine is een slaaphormoon dat het lichaam zelf aanmaakt en invloed heeft op de biologische klok. 'Het zorgt er niet voor dat je direct in slaap valt, maar het heeft wel invloed op het dag- en nachtritme', vertelt promovendus Elize Koopman-Verhoeff van het Erasmus MC. Melatonine is in veel landen zonder recept verkrijgbaar en wordt gebruikt om slaapritmeproblemen te behandelen bij volwassenen. Ook wordt het door artsen voorgeschreven aan kinderen met autisme of ADHD.
Analyse
Koopman-Verhoeff: 'We zijn dan ook geschrokken van deze cijfers. Want één op de zeventien jonge tieners, zes procent, gebruikt melatonine. Ook nadat we de kinderen met de diagnose autisme of ADHD hadden weggelaten uit onze analyse, blijkt dat nog steeds één op de twintig kinderen, vijf procent, minimaal één keer in de week melatonine gebruikt over een tijdsbestek van tenminste een half jaar. Het is daarom belangrijk dat er meer onderzoek komt naar de effecten en het gebruik van melatonine bij gezonde kinderen.'
Effecten
'Uit eerdere studies blijkt dat ouders van kinderen met slaapproblemen soms melatonine gebruiken om de slaap van hun kinderen te verbeteren', zegt dr. Annemarie Luik, slaapexpert en universitair docent van het Erasmus MC. Deze kinderen geven aan dat ze slecht of kort slapen. Melatonine wordt echter vaak ingenomen zonder recept of goed advies over dosering en tijdstip van toediening. Luik: 'Als het slaaphulpmiddel verkeerd wordt gebruikt of bijvoorbeeld te kort voor het naar bed gaan wordt ingenomen, dan kan het zelfs de slaap verslechteren.
Doktersadvies
Gezien het aantal kinderen dat dit middel gebuikt en omdat onbekend is wat de effecten hiervan zijn op langere termijn bij kinderen, adviseren wij ouders om bij slaapproblemen altijd eerst advies in te winnen bij een arts en melatonine alleen te gebruiken op doktersadvies.'
Slaapdagboek
Aan deze studie deden 871 kinderen mee van gemiddeld elf jaar uit het langlopende bevolkingsonderzoek Generation R. Generation R doet onderzoek naar de gezondheid van kinderen en hun ouders in Rotterdam. De ouders werden geïnterviewd over het slaapgedrag van hun elfjarigen. De kinderen hielden zelf negen dagen een slaapdagboek bij en kregen in die week ook een speciaal onderzoekshorloge om. Dat horloge meet beweging en daarmee konden de onderzoekers inschatten wanneer kinderen slapen en wakker waren. Onderzoekers van het Erasmus MC publiceren hun bevindingen deze week in wetenschappelijk tijdschrift JAMA Pediatrics.