zaterdag, 26. maart 2016 - 9:32 Update: 26-03-2016 18:19

Al 2.000 terrorismemeldingen na aanslagen Brussel

Politie krijgt 2.000 terrorismemeldingen na aanslagen Brussel
Foto: Archief EHF
Den Haag

Niet alleen de politie is extra alert na de aanslagen in Brussel eerder deze week, ook burgers letten scherp op. Bij de politie kwamen de afgelopen dagen 2.000 meldingen binnen over onder meer verdachte personen en achtergelaten koffers. Het zijn er honderden meer dan normaal.

Groot alarm woensdagmiddag in Zaandam. Bezoekers van een fastfoodrestaurant zien een man en een vrouw in het toilet verdwijnen. Ze dragen iets bij zich ‘met draadjes’. Zodra de melding bij de politie binnenkomt, worden niet alleen regionale eenheden naar het restaurant gestuurd, maar ook een team van de Dienst Speciale Interventies. De politiehelikopter vliegt richting Zaandam. Het is één dag ‘na Brussel’. Zekerheid voor alles.

Meldkamers

Zoals dat bij vrijwel elke serieuze terrorismemelding gebeurt, slaan landelijke en regionale politie-onderdelen ook deze woensdag de handen ineen. De eenheden op straat – en in de lucht – worden aangestuurd door de meldkamer van de eenheid Noord-Holland en de Landelijke Dienst Operationeel Centrum (DLOC). Het gebeurde de afgelopen dagen vaker. Bij de meldkamers in het land kwamen na de aanslagen in Brussel bijna 2.000 aan terrorisme gerelateerde meldingen binnen.

Toegenomen

‘We zien na elke aanslag dat het aantal terrorismemeldingen van burgers enorm toeneemt’, zegt Mario Betting, hoofdofficier van dienst bij DLOC. ‘Zeker de eerste dagen na een incident melden zich veel mensen bij de politie, omdat ze iets verdachts denken te zien. Soms komt er om de paar minuten een nieuwe melding binnen.’ Sinds de aanslagen in Parijs is het aantal terrorismemeldingen bij de politie toegenomen tot ruim 500 per dag. Op de dag van de aanslag in Brussel en de eerste twee dagen daarna waren dat er ruim 650 per dag, in totaal bijna 2.000.

Koffers

‘De aard van de meldingen loopt sterk uiteen’, zegt Betting. ‘Kort na de aanslagen in Parijs belden veel mensen, omdat zij dachten de voortvluchtige Salah Abdeslam dachten te zien. De afgelopen dagen gingen veel telefoontjes over achtergelaten koffers en tassen of verdachte situaties, zoals in Zaandam.’ De politie neemt elke melding serieus, al zijn sommige tips wel erg vaag. Betting: ‘Deze week belde iemand de politie, omdat een Arabisch uitziende man in zijn tas zat te rommelen. Daar kunnen we niet zoveel mee. Het is onze taak om dan heel goed door te vragen wat iemand nu werkelijk ziet. We proberen nuance aan te brengen. In deze tijd dreigt het gevaar dat mensen achter iedere boom een beer zien, zeker als ze worden geconfronteerd met iemand die er anders uitziet of een andere taal spreekt.’

Gevoel

Betting zal echter de laatste zijn die zegt dat mensen niet moeten bellen. ‘We worden liever honderd keer te veel gebeld dan een keer te weinig. Mensen moeten vooral op hun gevoel afgaan. Het is aan de politie om de melding te duiden door zoveel mogelijk extra informatie te verzamelen en te analyseren. Op basis daarvan bepalen we de inzet.’ Toch stellen meldingen de politie vaak voor lastige keuzes, zegt Betting. ‘Een melding kan zo urgent zijn dat je direct moet handelen of zo summier dat er weinig valt uit te zoeken. Dan komt ook kennis en ervaring kijken. En gevoel. Maar het blijft moeilijk in te schatten welke reactie passend is. Je wilt niet voor elke melding een Rapid Response Team inzetten. Dat mag ook niet. De inzet van deze eenheid is aan strenge criteria gebonden.’

Onzichtbaar

Betting wijst erop dat veel politie-inzet onzichtbaar is en blijft. ‘Daardoor lijkt het wellicht dat de politie soms niet of nauwelijks reageert, of erg laat. Maar mensen kunnen er van op aan dat er achter de schermen van alles gebeurt. Bij terreurmeldingen worden direct rechercheurs ingeschakeld, die een onderzoek beginnen. Onder enorme druk, want elke minuut telt.’ De Landelijke Dienst Operationeel Centrum beschikt ook over een pool van experts, bijvoorbeeld op het gebied van explosieven. Betting: ‘Zij zijn 24 uur per dag bereikbaar en kunnen direct met ons meekijken en -denken. En hoewel mensen soms alleen een politieauto zien, zegt dat niets over aanwezigheid van onopvallende eenheden zoals observatiesteams. Mensen kunnen er van op aan dat wij geen risico’s nemen.’

Aangehouden

Het stel dat zich woensdag op een toilet in Zaandam verschanste, kan daarover meepraten. De twee zagen zich geconfronteerd met een politiemacht en werden aangehouden. Omdat de vrouw de bevelen van de agenten negeerde, werden zelfs waarschuwingsschoten gelost. Nadat het restaurant was doorzocht en bleek dat de twee niets met terreur te maken hadden, werden ze direct weer vrijgelaten. ‘Het was loos alarm, maar zeker geen valse melding’, zegt Betting. ‘We zien gelukkig heel weinig mensen die opzettelijk een onzinmelding doen. Zulke grappenmakers, die strafbaar zijn, worden er ook vrijwel altijd direct uitgefilterd door de centralisten van 112. Gelukkig, want de energie die in valse meldingen gaat zitten, kunnen we wel beter besteden.’

Risico

Betting waarschuwt tenslotte mensen die met hun gedrag meldingen uitlokken. ‘Zo hebben we nu en dan te maken met studentengrappen, waarbij bijvoorbeeld iemand in een auto wordt getrokken of met nepwapens zwaait. Of iemand roept op Schiphol dat ‘ie een bom in zijn tas heeft. Zulke grappen zijn onverstandig, zeker in deze tijd. Ten eerste gaat er kostbare politiecapaciteit verloren aan zulke incidenten. Maar je loopt ook het risico om ineens met een zwaarbewapende anti-terreureenheid te worden geconfronteerd. Dat kan tot levensgevaarlijke situaties leiden.’

Categorie:
Provincie: