'Nieuwe veelpleger is jonger, sluwer en gewelddadiger'

Jonger, sluwer en gewelddadiger
Er komt een nieuwe veelpleger voor in de plaats die jonger, sluwer en gewelddadiger is. Uit op status, geldelijk gewin of een kick. Ze intimideren hun buurt en de politie en voelen zich onaantastbaar. Vaker werkend in losse verbanden en niet altijd als vaste groep. “Het zijn groepen waaruit voortdurend criminaliteit wordt gepleegd, maar vergeleken met vroeger is de samenwerking vluchtiger en minder hecht.”

De nieuwe veelplegers hebben verhoudingsgewijs minder antecedenten dan een klassieke veelpleger, maar blijken al vroeg bekend te zijn geraakt bij jeugdzorg en andere instanties. Dit kan latere ontsporing niet voorkomen.

Frank Paauw: “We contateren te vaak dat er interventiemogelijkheden waren. Maar die aanpak was te vaak op de korte termijn gericht en te weinig vanuit context. Drie jongere broers van een ontspoorde jongen moeten ook al vroegtijdig aandacht krijgen voordat ook zij op het verkeerde pad raken.”

Resultaten 2011
Pauw keek terug op de resultaten van zijn korps in 2011. De heterdaadkracht steeg, social media nam een vlucht en er is zorg over criminele jeugdigen. Het totaal aantal aangiftes in Rotterdam bleef met 86.695 stuks stabiel ten opzichte van vorig jaar. Internetaangifte is fors toegenomen.

Korpschef Frank Paauw: “De burger kan zo aangifte doen wanneer of hij of zij dat wenst en op een zelfgekozen plek. De behoefte aan persoonlijk contact blijft bestaan zo bleek het afgelopen jaar. Er was soms ergernis over wachttijden en gesloten locaties. Het gaat geld en capaciteit kosten, maar de mogelijkheid tot persoonlijke aangifte wordt in 2012 uitgebreid.” Het aantal aan het Openbaar Ministerie overgedragen verdachten steeg naar 26.047 (ten opzichte van 25.578 in 2010).

High-impactdelicten
High-impactdelicten zoals woninginbraken, geweld, straatroven en overvallen zorgen terecht voor maatschappelijke onrust en zijn dus een prioriteit voor het korps Rotterdam-Rijnmond. Paauw: Door gericht te surveilleren, aangetroffen sporen uitbreid te onderzoeken en notoire inbrekers extra in de gaten te houden steeg het aantal aangehouden inbrekers met twintig procent. Van 400 naar zo’n 500.

Een forse verbetering, maar inbraken kosten veel politiemankracht om ze op te lossen of te voorkomen. Je hebt te maken met calculerende en soms ook rondtrekkende daders. Ik herhaal mijn eerdere boodschap: het is ook aan verzekeraars, eigenaars en verhuurders om de juiste preventiemaatregelen te nemen.”

Een belangrijk instrument in 2011 was het Team Grootschalige Opsporing (TGO). Na een delict met een grote maatschappelijke impact gaat direct een team van zo’n 25 rechercheurs op zoek gaan naar de daders. “In 2011 begonnen we 19 keer een TGO”, vertelt Frank Paauw:

“Rechercheurs met vaste rollen en vaste kennis die werken vanuit vaste plaatsen. Bij levensdelicten met een onbekende dader wordt standaard een TGO gestart, maar afgelopen jaar bleek het ook een succesvol instrument na de rellen bij het Maasgebouw en gewelddadige overvallen. In 2012 blijft dit een belangrijk instrument”

In 2011 werd er een begin mee gemaakt en in 2012 wordt het standaard praktijk: slachtoffers van high-impactdelicten worden op de hoogte gehouden van hoe het met hun aangifte staat. “Mensen stellen het op prijs dat we daar eerlijk in zijn. Wanneer we iemand hebben aangehouden natuurlijk, maar ook als iets langer gaat duren.”

Het aantal overvallen bleef met in 2011 met 381 gelijk aan de 380 van 2010. Wel nam het aantal aangehouden verdachten fors toe met 247 om 160. Bij iedere overval worden direct alle beschikbare eenheden naar strategische plaatsen in de omgeving gestuurd. Dit drieringenmodel zorgt voor meer aanhoudingen op heterdaad.

Daarnaast begon begin 2011 het Overvallenteam. Vijftig rechercheurs houden zich dagelijks bezig met het opsporen van overvallers. En kijkend naar het aantal aangehouden verdachten is de brede aanpak succesvol.

“Dat de forse toename van aangehouden verdachten het aantal overvallen niet deed dalen stemt zorgelijk. Net als het feit dat zestig procent van de aangehouden verdachten onder de 24 jaar is. Er is blijkbaar continue nieuwe aanwas”, stelt Paauw. Aangehouden verdachten blijken soms weinig of geen antecedenten te hebben. Een overval wordt makkelijker en eerder gepleegd dan vroeger zo lijkt het.

Paauw maakt zich zorgen over de bezuinigingen op de partners: “Hoewel het met het merendeel van de jeugd goed gaat weten we nu al van sommige 12-jarigen dat ze de komende jaren in Nieuwjaarscijfers zullen opduiken als overvaller of inbreker.”

Innovatie
“De innovatiedrang in het korps is groot. Dat is ook nodig wanneer je kijkt naar de uitdagingen van het werkgebied. We hebben in 2011 mooie projecten neergezet die landelijk navolging krijgen. Bijvoorbeeld het Real Time Intelligence Center, dat agenten op straat helpt om bij meldingen een zo compleet mogelijk beeld te krijgen en een melding met alle beschikbare informatie af te handelen. De tien te vormen korpsen van de Nationale Politie nemen dit in 2012 over.”

Ook was het korps de aanjager van de Crash Cube en Vin Cube. Initiatieven die respectievelijk helpen ongevallen te analyseren en gestolen auto’s of onderdelen daarvan op te sporen. Paauw: “Deze projecten krijgen mogelijk op Europees niveau navolging en daar ben ik natuurlijk erg trots op.”

Ook op het gebied van social media zijn grote stappen gezet. “We zijn het eerste korps met een social media strategie. Achttien wijkagenten Twitteren over hun werkzaamheden en we zetten het medium ook in bij evenementen. Ik geloof in de meerwaarde van social media. Soms zullen we ons hoofd er mee stoten, maar dat is het me waard.”