'Nut van zomertijd is niet duidelijk'

Slaaponderzoeker Marijke Gordijn van de Rijksuniversiteit Groningen vindt dat niet nodig, maar constateert wel dat er erg weinig bekend is over de voor- en nadelen.

De zomertijd werd voor het eerst ingevoerd in Nederland van 1916 tot 1945. In 1977, vanwege de oliecrisis, vond de herintroductie plaats. Want, zo dacht men, het is energie­besparend als het 's avonds langer licht blijft. 'En de meeste mensen vinden het vaak prettig om een uurtje langer licht te hebben,' vertelt Marijke Gordijn.

Tegenstanders van de zomertijd beweren dat het uurtje minder slaap in het weekend ervoor zorgt dat mensen maandagochtend sneller ongelukken veroorzaken. Daar is zij echter niet van overtuigd. 'Er is ooit een onderzoek gedaan waaruit bleek dat mensen op de maandag­ochtend na de zomertijd minder alert zijn op de weg. Maar er bleek ook dat verkeersdrukte meer gespreid is op zo'n dag, omdat veel mensen nog even doorslapen. Daardoor wordt de kans op ongelukken weer kleiner.'

Gordijn legt uit wat er gebeurt als we de klok verzetten. 'Je lichaam heeft een eigen ritme, de biologische klok, die ongeveer 24 uur duurt. Dit zogenaamde circadiane ritme stuurt onder andere de slaap aan. Maar omdat dit ritme niet precies 24 uur duurt, moet het steeds bijgesteld worden. Dat gebeurt via licht.'

Er zijn echter wel mogelijkheden tot verbetering. 'Nu is het zo dat de zomertijd zaterdagnacht ingaat. Dat is waarschijnlijk praktisch voor het bedrijfsleven. Maar in het weekend slapen we toch al vaak uit, dit uurtje komt daar nog eens overheen. Niemand gaat immers eerder naar bed, omdat we zondagochtend er toch niet vroeg uit hoeven.' Daardoor wordt er een extra slaaptekort opgebouwd en zijn we maandagochtend flink moe. Dit zou misschien opgevangen kunnen worden als de zomertijd door de week ingaat. 'Dan gaan mensen wellicht een uur eerder naar bed en passen ze zich sneller aan.'