Felle kritiek op plan Teeven eigen bijdrage gedetineerde

Het advies is door de Raad uitgebracht aan staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie. De staatssecretaris wil dat (ouders van) gedetineerden in de toekomst gedurende maximaal twee jaar een dagvergoeding van 16 euro betalen voor hun verblijf.

De staatssecretaris verwacht met dit wetsvoorstel, in combinatie met een ander voorstel waarbij gedetineerden meebetalen aan de kosten voor het strafproces, een opbrengst van 60 miljoen euro per jaar te realiseren.

Volgens de Raad werkt een eigen bijdrage voor verblijf contraproductief. De Raad adviseert daarom het wetsvoorstel Eigen bijdrage verblijf niet bij de Tweede Kamer in te dienen.

Een gedetineerde verdient ongeveer 15 euro per week wanneer hij het maximale aantal uren werkt. De voorgestelde eigen bijdrage bedraagt 112 euro per week. Een gedetineerde kan zijn eigen bijdrage dus niet verdienen.

Dat betekent dat de doorgaans slechte financiële positie van een gedetineerde verder achteruit gaat. Driekwart van de gedetineerden heeft nu al een schuld van meer dan 1.000 euro.

Uit onderzoek van het WODC blijkt dat er een relatie bestaat tussen de kans op recidive en het hebben van schulden. De Raad concludeert dat de eigen bijdrage resocialisatie belemmert en recidive in de hand werkt. Meer recidive betekent meer maatschappelijke onveiligheid en kosten voor de samenleving.

De Raad wijst ook op de European Prison Rules van de Raad van Europa waarin is opgenomen dat gevangenschap een straf op zichzelf is. De tenuitvoerlegging van de straf mag de ingeslotene niet verder in zijn doen en laten beperken dan de detentiesituatie nodig maakt. Dit beginsel is ook opgenomen in de Nederlandse wet.

De Raad vindt de eigen bijdrage voor verblijf strijdig met dit beginsel omdat vaak sprake zal zijn van het opbouwen of vergroten van schulden. In de praktijk is dit dus een bijkomende straf (nl. een geldboete van max. 11.680 euro), die jaren kan doorlopen nadat aan de vrijheidsstraf zelf een einde is gekomen.