Verhogen dosis antidepressivum zinloos bij depressie

Op 5 november promoveert hij op een onderzoek waaruit blijkt dat depressie niet beter behandeld wordt na een dosisverhoging van de veelgebruikte SSRI’s. Bovendien laten hersenscans zien dat de aanwezigheid van het medicijn in de hersenen niet is toegenomen.

Voor zijn onderzoek onderzocht de psychiater depressieve patiënten die onvoldoende waren opgeknapt nadat ze zes weken lang het antidepressivum paroxetine hadden geslikt. Een deel van de patiënten kreeg een hogere dosis van het medicijn voorgeschreven, een ander deel verkeerde alleen in de veronderstelling dat de dosis verhoogd was (en kreeg een placeboverhoging). Paroxetine is een SSRI, een selective serotonin reuptake inhibitor. Deze klasse van geneesmiddelen verhoogt de aanwezigheid van de neurotransmitter serotonine in de hersenen. Dit doen zij door te binden aan receptoren op hersencellen die vrijgekomen serotonine weer opnemen. Op de MRI- en SPECT-scans die Ruhé maakte, is te zien dat er geen extra receptoren geblokkeerd worden door paroxetine, ondanks de dosisverhoging. Het is voor het eerst dat dit op deze manier zichtbaar is gemaakt. Ook was er geen verschil in afname van de depressieve klachten tussen de patiënten met een echte dosisverhoging of een nep-verhoging.

Zijn bevindingen zijn volgens de onderzoeker reden om de richtlijn voor SSRI-gebruik die psychiaters hanteren aan te scherpen. Daarin staat nu dat er geen wetenschappelijke onderbouwing is voor een dosisverhoging. Beter zou zijn om hogere doses SSRI’s zelfs af te raden. ‘Dosisverhoging leidt tot sterkere bijwerkingen. Daarnaast is er de aanslag op de kosten van de gezondheidszorg’, aldus Ruhé in het novembernummer van AMC Magazine, dat a.s. dinsdag verschijnt.