Zonsondergang bij Montmajour blijkt toch echte van Gogh

Directeur Axel Rüger: “Een ontdekking van dit kaliber is in de geschiedenis van het Van Gogh Museum nog nooit voorgekomen. Het is al zeldzaam dat er een nieuw schilderij aan het oeuvre van Van Gogh kan worden toegevoegd. Maar wat extra bijzonder is, is dat het een scharnierstuk in zijn oeuvre is en bovendien een groot schilderij uit wat velen zien als het hoogtepunt van zijn artistieke prestatie, zijn periode in het Zuid-Franse Arles’.

‘In die zelfde periode schilderde hij ook wereldberoemde werken als Zonnebloemen, Het gele huis en De slaapkamer. De toeschrijving aan Van Gogh is gebaseerd op uitgebreid onderzoek naar stijl, techniek, verf, doek, de voorstelling, Van Goghs brieven en de herkomst’, aldus Rüger.

Zonsondergang bij Montmajour is vanaf 24 september in de tentoonstelling Van Gogh aan het werk te zien in het Van Gogh Museum in Amsterdam. 

Onderzoek
Al het onderzoek wijst uit: dit werk is van Van Gogh’. Uitgebreid onderzoek van Louis van Tilborgh en Teio Meedendorp, twee senior onderzoekers van het Van Gogh Museum, wijst uit dat dit werk van Van Gogh is. 

‘We hebben kunsthistorisch onderzoek gedaan naar de stijl, voorstelling, materiaalgebruik en context, en alles wat wij vonden wees erop dat dit werk van Van Gogh is. Stilistisch en technisch gezien zijn er talrijke parallellen met andere schilderijen van Van Gogh uit de zomer van 1888’. 

‘Door literatuur- en archiefonderzoek konden we bovendien de vroegste geschiedenisherkomst van het schilderij achterhalen. Het maakte deel uit van de collectie van Theo van Gogh in 1890 en werd in 1901 verkocht. De locatie op het schilderij is herkend - het landschap niet ver van Arles bij de heuvel Montmajour met de ruïne van de gelijknamige abdij – en verder zijn er twee brieven van de kunstenaar uit de zomer van 1888 die letterlijk naar het schilderij verwijzen’. 

‘Van Gogh schrijft dat het was mislukt, dat is te verklaren omdat het schilderij naast sterke en duidelijk kenmerken van Van Gogh ook zwakke en minder trefzekere passages heeft. Technisch onderzoek toont aan dat de gebruikte pigmenten overeenkomen met Van Goghs palet uit Arles - inclusief de voor zijn oeuvre karakteristieke verkleuringen. En dat hij het type doek en grondering ook voor minstens één ander werk gebruikte, het in dezelfde tijd geschilderde en qua stijl goed vergelijkbare De rotsen uit het Museum of Fine Arts in Houston.’ 

Het relatief grote schilderij (93,3 x 73,3 cm) is door onze restaurator Oda van Maanen in samenwerking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) technisch onderzocht, met röntgenfoto's en computeranalyses van het type doekweefsel. Ook de gebruikte verfpigmenten zijn geïdentificeerd. Microscopisch onderzoek is uitgevoerd naar de opbouw van verflagen. Alles onderschrijft de conclusie: dit werk is van Van Gogh.