donderdag, 13. december 2018 - 12:26 Update: 13-12-2018 12:40

Kabinet neemt actie tegen nepnieuws in aanloop verkiezingen

Kabinet neemt actie tegen nepnieuws in aanloop verkiezingen
Foto: Archief EHF
Den Haag

Het kabinet gaat, in aanloop naar de verkiezingen in de eerste helft van 2019 voor Provinciale Staten, Waterschappen en het Europees Parlement, maatregelen nemen tegen nepnieuws. Dit meldt het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties donderdag.

Desinformatie

De vrije meningsuiting is in Nederland een groot goed en functioneert in het algemeen goed. De verspreiding van desinformatie met als doel de democratische rechtsorde te ondermijnen en destabiliseren is een reële dreiging. Het kabinet zet daarom in op bewustwording en onderzoek naar desinformatie.

Sterke en onafhankelijke pers en de wetenschap nodig

Het kabinet wil dat techbedrijven werken aan transparantie over de herkomst van informatie. Voor het ontmaskeren van desinformatie is een sterke en onafhankelijke pers en de wetenschap nodig. Als inmenging door statelijke actoren de politieke, economische stabiliteit of nationale veiligheid bedreigt, is een reactie van nationale overheden gerechtvaardigd. 

Rapport

De verspreiding van desinformatie met als doel de democratische rechtsorde te ondermijnen en destabiliseren gebeurt meestal online. Bekende voorbeelden zijn Russische inmenging in de Amerikaanse presidentsverkiezingen en desinformatie en trollen in het publieke online debat rond de Franse, Duitse, Zweedse verkiezingen en het Brexit-referendum, zo blijkt uit het rapport ‘Digitalisering van het nieuws; online nieuwsgedrag, desinformatie en personalisatie’ van het Rathenau Instituut. 

Sterk mediabestel

Hieruit blijkt ook dat er in Nederland nog geen grote negatieve impact op de samenleving is vanwege een sterk mediabestel, pluriforme nieuwsconsumptie en een hoog vertrouwen in de media. Hierdoor is het risico klein dat online “filter bubbels” ontstaan waarin mensen zich eenzijdig informeren over hun omgeving. Dit is een verworvenheid van de Nederlandse samenleving waar we zuinig op moeten zijn. 

Onderzoeksjournalistiek

In het regeerakkoord is jaarlijks daarom ook 5 miljoen euro extra vrijgemaakt voor onderzoeksjournalistiek. Inzet van nieuwe technologie, zoals artificiële intelligentie, bijvoorbeeld bij manipulatie van beeld en geluid, maakt het moeilijker om te bepalen wat echt is en wat niet. Hoewel er ook veel positieve kanten zitten aan technologische ontwikkelingen, onderschrijft het kabinet de conclusie van het Rathenau Instituut dat alertheid geboden is voor het misbruik daarvan, bijvoorbeeld door de verspreiding van desinformatie.In het afgelopen jaar heeft het kabinet gesprekken gevoerd met media, online platforms, onderzoekers, techbedrijven en vertegenwoordigers van EU-lidstaten over het tegengaan van desinformatie. 

Actieplan Europese Commissie

De Europese Commissie heeft vorige week een Actieplan tegen desinformatie aangenomen. Het kabinet is tevreden dat het belang van de vrijheid van meningsuiting als kernwaarde is opgenomen en dat men de essentiële rol van onafhankelijke pers, platforms en van het maatschappelijk middenveld benadrukt. Ook ligt de focus op het analyseren van trends of campagnes van desinformatie in plaats van op individuele nieuwsuitingen. 

Vrijheid van meningsuiting

Transparantie en controleerbaarheid van informatie staan voor het kabinet voorop. Het kabinet blijft zelf ook bezien in hoeverre er voldoende aandacht is voor manieren waarop techbedrijven verspreiding van desinformatie kunnen beperken zonder dat het ten koste gaat van de vrijheid van meningsuiting en pers.

Categorie:
Provincie:
Tag(s):