woensdag, 2. september 2020 - 10:38

UMCG richt data- en biobank Acutelines om acute aandoeningen beter te begrijpen

bloed-laboratorium
Foto: Archief EHF / foto ter illustratie
Groningen

Het UMCG richt data- en biobank Acutelines op. Hierin worden systematisch gegevens opgenomen van patiënten die vanwege acute klachten de Spoedeisende Hulp van het UMCG bezoeken. Met Acutelines wordt onderzoek mogelijk om meer te weten te komen over het ontstaan en het verloop van acute aandoeningen. Het doel is om acute aandoeningen beter te herkennen, behandelen en te voorkomen. Ook kan hierdoor meer duidelijk worden over de gevolgen van een acute aandoening en over het ontstaan van die gevolgen.

Acutelines wil onderzoek naar acute aandoeningen mogelijk maken door een databank en een biobank aan te leggen. In een databank zijn gegevens over de gezondheid van patiënten opgeslagen, in een biobank lichaamsmateriaal als bloed, urine en ontlasting. In Acutelines wordt dit bewaard van patiënten die de spoedeisende hulp van het UMCG bezochten met een acute aandoening. Een acute opname in het ziekenhuis heeft veel impact op een patiënt en ook na opname vaak nog effect op het dagelijks leven, met name bij ouderen.  Tijdens de ziekenhuisopname en ook nadat de patiënt het UMCG heeft verlaten, wordt hun   gezondheidstoestand gevolgd. De gegevens en het lichaamsmateriaal zijn heel waardevol voor wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de acute geneeskunde. 

Volgen van deelnemers

Deelnemers krijgen 3 maanden en een jaar na hun bezoek aan de spoedeisende hulp een vragenlijst. Zij krijgen dan aanvullende vragen over hun woonsituatie, functioneren, stemming, vermoeidheid, activiteit en gezondheid. Dit biedt meer inzicht is de gevolgen van een acute aandoening;  niet alleen in medisch opzicht, maar ook wat de psychosociale gevolgen zijn.

Voorkomen acute aandoeningen

Volgens internist Hjalmar Bouma, projectleider van Acutelines stellen grote verzamelingen medische gegevens en lichaamsmaterialen onderzoekers in staat om studies te doen naar zowel de korte als lange termijn gevolgen van een acute aandoening. En ook alle factoren, deelnemerskenmerken en behandelingen die ermee samenhangen. Bouma geeft aan wat het uiteindelijke doel is: ‘Daarnaast is ook onderzoek mogelijk naar (risico)factoren die misschien hebben bijgedragen aan het ontstaan van de acute aandoening. Neem nou bijvoorbeeld COVID-19: hoe kan het dat er veel mensen zijn die wel besmet zijn, maar vrijwel geen klachten hebben, terwijl andere mensen acuut ernstig ziek worden? We hopen hiermee op termijn acute aandoeningen nog sneller te kunnen herkennen, gerichter te kunnen behandelen en mogelijk zelfs te voorkomen. Door systematisch gegevens te verzamelen, aangevuld met metingen in de afgenomen lichaamsmaterialen, zijn via computerprogramma’s patronen herkennen om vitaal bedreigde patiënten snel te herkennen en de arts te adviseren over de beste behandeling op dit moment. Hiermee kunnen we zorgen dat mensen gezond oud worden; een prachtige bijdrage aan healthy ageing ’.

Anonieme opslag

Alle gegevens worden uitsluitend met toestemming van de patiënten opgeslagen; dit gebeurt geanonimiseerd. Ieder jaar komen ongeveer 25.000 patiënten op de SEH van het UMCG. Bouma: ‘We verwachten in het eerste jaar de gegevens van 3500 tot 5000 patiënten te kunnen verzamelen. Hierbij is bijvoorbeeld te denken aan patiënten met een shock, bloedvergiftiging of acute benauwdheid.