Ter Apel
'De rechter oordeelt niet alleen dat per direct geen asielzoeker meer op straat mag belanden in Ter Apel, maar ook dat de opvang in alle (crisis)noodopvanglocaties op korte termijn weer aan de minimale eisen moet voldoen. De opvangcrisis is het meest zichtbaar in Ter Apel, maar speelt zich al ruim een jaar af in vele tenten, gymzalen en evenementenhallen in alle hoeken van het land', zo meldt VluchtelingenWerk Nederland donderdag.
De rechter oordeelt onder meer dat:
- Asielzoekers per direct niet meer in Ter Apel op straat mogen belanden en alleenstaande minderjarigen binnen vijf dagen het aanmeldcentrum moeten verlaten;
- Per direct geen kwetsbare asielzoekers in de crisisnoodopvang terecht mogen komen en dat overal toegang moet zijn tot schoon drinkwater en fatsoenlijke maaltijden;
- Kinderen in de (crisis)noodopvang binnen vier weken toegang moeten krijgen tot onderwijs en speelvoorzieningen;
- Binnen negen maanden alle asielzoekers en vluchtelingen weer moeten worden opgevangen in locaties die aan de minimale wettelijke eisen voldoen.
Nog geen reden tot vreugde
Frank Candel, voorzitter van VluchtelingenWerk Nederland: ‘Dit is een kraakheldere en noodzakelijke uitspraak, maar dit is nog geen reden tot vreugde. Het is triest dat voor iets basaals als humane opvang een uitspraak van de rechter nodig is, en we zijn pas blij als geen enkele asielzoeker meer in een tent, gymzaal of evenementenhal hoeft te slapen. Aan een stevige uitspraak van de rechter hebben zij nu nog niks. We zien dit dus als een heel belangrijke stap. De rechter heeft staatssecretaris van der Burg een stevige opdracht meegegeven. Hij is nu aan zet om heel snel uitvoering te geven aan deze uitspraak.’
Staatssecretaris nu aan zet, we denken graag mee
De grootste misstanden moeten per direct worden opgelost, en uiterlijk binnen negen maanden moet de opvang voor alle asielzoekers weer aan de minimale eisen voldoen. Candel: ‘Staatssecretaris van der Burg moet zo snel mogelijk met een plan komen. Want de huidige afspraken over het oplossen van de opvangcrisis zijn niet genoeg. Hij heeft daar verschillende middelen voor tot zijn beschikking. We denken graag met hem mee en staan klaar om waar mogelijk te helpen te helpen om zo snel mogelijk aan deze uitspraak te voldoen.’
Opvang kan snel verbeterd worden
Het kabinet moet er nu alles aan doen om zo snel mogelijk voor humane opvang te zorgen. Candel: ‘Dat kan op verschillende manieren. Bijvoorbeeld door net als voor vluchtelingen uit Oekraïne gebruik te maken van staatsnoodrecht. Of een spoedwet te schrijven waarmee de opvang op korte termijn eerlijk over alle gemeenten wordt verspreid. De staatssecretaris kan ook gebruik maken van rijksvastgoed zoals kazernes en kantoorpanden.’
Met pijn in het hart
Candel: ‘We hebben dit kort geding aangespannen omdat zo’n 18.000 asielzoekers onder schadelijke omstandigheden werden opgevangen. De opvang zakt nu al een jaar door de humanitaire ondergrens, van tijdelijkheid was geen sprake meer. Bovendien is deze opvangcrisis niet het gevolg van een plotselinge stijging van het aantal asielverzoeken, maar van jarenlang falend beleid. Ook voor duizenden medewerkers in de asielketen, met name bij het COA, is de situatie onhoudbaar geworden. Omdat afspraken tussen het Rijk en gemeenten keer op keer vastliepen, en het kabinet middelen om een doorbraak te forceren niet wilde inzetten, zagen we ons genoodzaakt om deze stap te zetten. We deden dit dan ook met pijn in het hart. We hopen dat iets basaals als humane opvang nooit meer bij de rechter voorgelegd hoeft te worden.’