Amsterdam UMC stopt oncontroleerbaar trillen door met ultrasound gaatje in hersenen te maken
Voor het eerst in Nederland kunnen patiënten met essentiële tremor, die zodanig oncontroleerbaar trillen met voornamelijk hun armen dat het hun dagelijks leven ernstig belemmert, behandeld worden met een innovatieve techniek: MRI-geleide High Intensity Focused Ultrasound (HIFU) thalamotomie. Dit meldt het Amsterdam UMC donderdag.
Klein gaatje diep in de hersenen
'Hierbij maken geluidsgolven met zeer hoge energie een klein gaatje diep in de hersenen, wat het trillen stopt. Amsterdam UMC is het eerste Nederlandse ziekenhuis dat deze behandeling aanbiedt aan patiënten bij wie een hersenoperatie geen optie is', aldus het Amsterdam UMC.
Deep Brain Stimulation (DBS) operatie
Neuroloog Arthur Buijink: “Patiënten met essentiële tremor hebben last van oncontroleerbaar trillen van de armen, wat hun dagelijks leven ernstig bemoeilijkt. Ze kunnen bijvoorbeeld niet normaal eten, drinken of schrijven. Tot nu toe konden we patiënten bij wie medicijnen niet voldoende werken alleen helpen met een hersenoperatie: de klassieke Deep Brain Stimulation (DBS) operatie. Bij de patiënten die hiervoor niet in aanmerking komen of die deze operatie niet willen, kan de inzet van HIFU nu uitkomst bieden. We schatten dat dit 150 Nederlanders per jaar kunnen zijn.”
Dezelfde dag naar huis
HIFU maakt gebruik van geluidsgolven met zeer hoge energie, die door de schedel heen heel precies een klein gebied diep in de hersenen (de thalamus) verhitten. Hiermee wordt een klein gaatje (thalamotomie) gemaakt, waardoor het trillen stopt. Daarbij is geen incisie of boorgat nodig.
Patiënt wakker tijdens behandeling
De behandeling vindt plaats terwijl de patiënt wakker is in een MRI-scanner. Dankzij de gelijktijdige MRI kan het behandelgebied heel nauwkeurig worden bepaald. Buijink: “Je ziet de tremor tijdens de behandeling afnemen en zelfs helemaal verdwijnen.”
'Weer een slok water kunnen nemen'
Na de behandeling kan de patiënt dezelfde dag weer naar huis. “Eén van onze patiënten had bijvoorbeeld al jaren nog geen slok water kunnen nemen zonder te morsen en kon dat direct na zijn behandeling wel weer. Dat betekende veel voor hem en was heel bijzonder om te zien.”
HIFU versus DBS
Bij DBS worden elektroden diep in de hersenen geplaatst, die via een onderhuids geïmplanteerde stimulator elektrische pulsen afgeven om de trillingen te onderdrukken. DBS is in de afgelopen 30 jaar een bewezen effectieve behandeling gebleken, maar het is ook een ingrijpende operatie. Niet alle patiënten komen in aanmerking voor DBS of willen een dergelijke operatie ondergaan. Voor die groep bieden de neurologen en neurochirurgen van Amsterdam UMC nu voor het eerst een nieuw, minimaal-invasief alternatief. Neurochirurg Rick Schuurman, die zowel DBS-operaties uitvoert als deze nieuwe behandeling: “Wij hopen met deze behandeling de kwaliteit van leven voor veel patiënten te kunnen verbeteren — met zo min mogelijk belasting en maximale zorgvuldigheid.”