donderdag, 3. november 2016 - 8:26 Update: 03-11-2016 8:26

Rekenfout in kostendelersnorm brengt bijstandsgerechtigden in problemen

Rekenfout in kostendelersnorm brengt bijstandsgerechtigden in problemen
Foto: Archief EHF
Amsterdam

Een rekenfout in het ontwerp van de kostendelersnorm zorgt ervoor dat bijstandsgerechtigden te weinig geld over houden om van te leven. Dat blijkt uit onafhankelijk onderzoek van regioplan, uitgevoerd in opdracht van de gemeente Amsterdam.

De kostdelersnorm gaat ervan uit dat meerdere bewoners in één huis gezamenlijke kosten, zoals huur, energie en watergeld met elkaar kunnen delen. Mensen die een huis delen krijgen daarom een lagere uitkering. Nu blijkt echter dat mensen veel minder kosten met elkaar kunnen delen dan de staatssecretaris bij het ontwerp van de norm heeft aangenomen. Kostendelers die met drie of meer mensen in een huis wonen kunnen de eindjes niet aan elkaar knopen.

De kostendelersnorm

Sinds 1 januari 2015 is de bijstandsuitkering die iemand ontvangt lager, als er meer mensen in één huis wonen. Dit heet de kostendelersnorm. Het kabinet meent dat alle bewoners in één huis, samen een bijdrage moeten leveren aan de gezamenlijke kosten, zoals huur, energie en watergeld, maar ook abonnementskosten voor TV en internet en dergelijke. Daarom zou iemand die samen woont met andere personen een lagere bijstandsuitkering hoeven te krijgen. Hoe meer mensen samen in één huis wonen, hoe lager de uitkering per persoon.

Aantal bewoners in 1 huis

Het kabinet gaat ervan uit dat iemand van dit lagere bedrag rond moet kunnen komen. De Amsterdamse praktijk laat echter zien dat deze aanname in veel gevallen niet opgaat. De kosten die je niet kunt delen met je medebewoners, zoals je zorgkosten en kosten voor eten, verzekeringen, kleding, persoonlijke verzorging en dergelijke, zijn veel hoger dan het kabinet heeft aangenomen. Regioplan baseert zich hierbij op het Nibud. In huishoudens van drie of meer personen, blijkt er volgens het onderzoeksbureau een structureel tekort te ontstaan.

Wethouder Vliegenthart (Sociale Zaken): “Over het nut van de kostendelersnorm kun je discussiëren. Het mag duidelijk zijn dat ik het principe van deze wet niet onderschrijf. Mensen die elkaar helpen moet je niet straffen. Maar ook de voorstanders van deze wet moeten van deze conclusie schrikken. Het zal niet de bedoeling van de wet zijn om mensen zo af te knijpen dat ze niet meer in hun eigen onderhoud kunnen voorzien. Ik ga dit aankaarten bij staatssecretaris Klijnsma en ga ervan uit dat zij deze situatie zal repareren.”

Vervolgstappen

Volgens de wet is het nu niet mogelijk om groepen te compenseren voor het tekort dat volgens het onderzoek, door toepassing van de kostendelersnorm maandelijks ontstaat in de portemonnee van Amsterdamse bijstandsgerechtigden. Alleen in individuele gevallen kan de bijstand tijdelijk hoger worden vastgesteld als blijkt dat iemand over onvoldoende geld beschikt om de maandelijkse noodzakelijke uitgaven te doen.

Wethouder Vliegenthart: “In afwachting van de reparatie van de wet zullen wij Amsterdammers die geconfronteerd worden met deze situatie vanuit de bijzondere bijstand helpen. Maar dat kunnen we niet tot in het oneindige volhouden.”

Het onderzoek van regioplan staat geagendeerd voor de commissievergadering van 16 november 2016.