In 2016 werd 620 keer gevraagd om een rechter te vervangen door een andere rechter. In 2015 werd nog 713 keer zo’n verzoek gedaan.
Schijn van partijdigheid
Iedereen heeft recht op een onpartijdige rechter. Iemand die denkt dat een rechter in zijn zaak partijdig is, kan het verzoek indienen om een andere rechter. Dit gebeurt met een zogenoemd wrakingsverzoek. Een wrakingskamer beoordeelt het verzoek en kijkt daarbij of er sprake is van partijdigheid, maar ook of de schijn van partijdigheid is gewekt. Als dit zo is, neemt een andere rechter de zaak over.
Nieuwe cijfers
Met de nieuwe cijfers komt het aantal wrakingsverzoeken terug op het niveau van de jaren 2013 en 2014. Deze aantallen moeten overigens worden gezien in het licht van meer dan 1,6 miljoen rechtszaken per jaar. Het aantal gehonoreerde wrakingsverzoeken schommelt al jaren tussen de 4 en 6 procent, enkele tientallen zaken per jaar.
Hoewel er de afgelopen jaren dus sprake is van een vrij constant beeld, is het aantal wrakingsverzoeken door de jaren heen toegenomen. In 2008 werd bijvoorbeeld 278 keer een verzoek ingediend. Uit onderzoek blijkt dat media-aandacht voor bekende rechtszaken, zoals de zaak tegen Geert Wilders, een oorzaak is voor de stijging. Maar ook het feit dat mensen steeds mondiger worden is een mogelijke oorzaak.
Kern van rechterschap
Wraking is een van de manieren waarop in Nederland een eerlijk rechtssysteem wordt gewaarborgd. Omdat onpartijdigheid de kern van het rechterschap is, is het voor te stellen dat een wrakingsverzoek bij een rechter niet in de koude kleren gaat zitten – er wordt tenslotte getwijfeld aan zijn integriteit.