'Slachtoffers van seksueel misbruik in de katholieke kerk in ons land hebben goeddeels erkenning en genoegdoening gekregen', aldus het bestuur. Het eindverslag is maandag 18 december in Utrecht aangeboden aan de Bisschoppenconferentie en de KNR, de Konferentie Nederlandse Religieuzen, alsmede aan de slachtoffergroepen KLOKK, Koepel Landelijk Overleg Kerkelijk Kindermisbruik, MCU, Mea Culpa Unlimited, en VPKK, VrouwenPlatform Kerkelijk Kindermisbruik.
'Grosso modo ja'
‘Hebben wij aan de verwachtingen van de slachtoffers voldaan?’, vraagt het bestuur zich in het eindverslag af. Het antwoord op die vraag is volgens hem aan de slachtoffers. ‘Niettemin durven we de slotvraag te beantwoorden met: grosso modo ja. Dat baseren we op de reacties van slachtoffers, met name na de zitting bij de Klachtencommissie, uit de terugkoppeling via lotgenotengroepen en de waarneming van Tweede Kamerleden die klachtzittingen hebben bijgewoond’.
Erkenning
Het bestuur vindt dit antwoord op de slotvraag op zichzelf een eerbetoon aan de medewerkers van het Meldpunt. Enkelen van hen geven in het eindverslag een bewogen getuigenis van hun ervaringen in het omgaan met de slachtoffers. ‘De medewerkers hebben de slachtoffers de weg geboden naar de erkenning, genoegdoening en hulp.’ Dat de weg daar naar toe soms moeizaam is geweest, wordt in het eindverslag uitvoerig geschetst. Er was, zeker toen de stroom meldingen bijna 8 jaar geleden begon, onvoldoende ervaring op dit specifieke terrein.
Houding kerk positief
Over de medewerking van de kerk door de jaren heen oordeelt het bestuur over het geheel genomen positief. ‘Het optreden van menig kerkelijk gezagsdrager kan als uitermate lovenswaardig worden aangemerkt.’ Al moest er af en toe op gewezen worden dat het om de slachtoffers ging en dat jegens hen flexibiliteit noodzakelijk was. Dat inzicht heeft er steeds toe geleid dat het Meldpunt de gevraagde kerkelijke medewerking kreeg. ‘Per saldo kunnen we als bestuur concluderen, dat alle slachtoffers conform de adviezen van de Klachtencommissie en de Compensatiecommissie erkenning en genoegdoening hebben gekregen.’
3712 meldingen
Vanaf voorjaar 2010 tot december 2017 hebben zich in totaal 3712 slachtoffers gemeld. 1650 van hen hebben het om allerlei redenen bij een melding gelaten, ondanks uitnodigingen die om te zetten in een klacht. Men vond soms de melding voldoende of zag er tegenop een klaagschrift in te dienen. Uiteindelijk zijn 2062 klachten ingediend. In 1471 zaken heeft de Klachtencommissie een advies of beslissing uitgebracht. 251 klachten zijn ingetrokken, 334 klachten zijn geschikt.
Andere klachten zijn niet behandeld bijvoorbeeld vanwege niet ontvankelijkheid of overlijden van een klager als nabestaanden wilden stoppen. Van 6 personen heeft het Meldpunt na toewijzing van een juridisch adviseur niets meer vernomen. Zij hebben ook geen contact opgenomen met hun juridisch adviseur. Van de 1471 zaken waarin advies werd uitgebracht, waren er 1002 met gegrond verklaring.
In 318 zaken was de uitspraak niet gegrond, veelal door gebrek aan steunbewijs. Voor deze slachtoffers heeft de R.-K. Kerk in 2016 een slotactie opgezet om hen alsnog genoegdoening en compensatie te bieden. Ook zijn er in 18 gevallen tijdens of direct na de zitting schikkingen getroffen. De overige klachten waren om allerlei redenen niet-ontvankelijk.
In de cijfers is opgenomen wat het effect was van de opschuiving van de aanvankelijke sluitingsdatum op last van de rechter, van 1 juli 2014 naar 1 mei 2015. Zo’n 300 slachtoffers hebben toen nog een klacht ingediend of hebben hun eerdere melding alsnog omgezet in een klacht. Meldingen die niet meer in behandeling konden worden genomen na 1 mei 2015, zijn doorgeleid naar het betreffende kerkelijk gezag. Het gaat om 59 mensen.
Compensatie
Slachtoffers konden bij gegrond verklaring van hun klacht door de Klachtencommissie een compensatie aanvragen. Er waren 5 categorieën van compensatie al naar gelang de ernst van het misbruik. Er zijn 946 aanvragen ingediend van 860 slachtoffers, sommige aanvragen zijn om administratieve redenen gesplitst in twee of meerdere aanvragen.
Niet ontvankelijk verklaard werden 5 aanvragen. Uiteindelijk is in 941 zaken een compensatie toegekend: aan 29 slachtoffers in categorie 1, 121 in categorie 2, 313 in categorie 3, 97 in categorie 4 en 381 in categorie 5. Die laatste categorie kent een maximum van 100.000 euro, welk bedrag 65 slachtoffers hebben ontvangen.
Ruim 28 miljoen
Totaal is aan compensatie 28.600.158 euro uitgekeerd. Naast de ruim 28 miljoen euro via de Compensatiecommissie heeft de kerk rechtstreeks via de Slotactie ca € 750.000,00 aan slachtoffers betaald. Aan slachtoffers van (enkel) geweld is door de kerk een bedrag van € 1.000.000,00 betaald.
Het Eindverslag geeft een overzicht van alle zaken, waarvan de verdere details op de website van het Meldpunt te vinden zijn. Ook is een overzicht opgenomen van bedragen per bisdom en orde of congregatie. Per 1 januari 2018 sluit het Meldpunt definitief.