Belangrijke inzichten
Sinds maart 2018 heeft de regio Eindhoven met enige regelmaat te maken met zware geweldsincidenten op de openbare weg. De afgelopen jaren werd volop onderzoek gedaan, veelal achter de schermen. Ron van Brussel geeft leiding aan de recherche in Oost-Brabant. Naast veel informatie hebben de onderzoeken volgens hem ook belangrijke inzichten opgeleverd: “In zeker tien zaken zien wij parallellen en in meerdere onderzoeken kwam er informatie binnen bij de recherche die voeding gaf aan het scenario dat leden uit meerdere criminele netwerken elkaar naar het leven staan.”
Uitgebreid onderzoek
Bij ieder incident deed de recherche uitgebreid onderzoek op de gebruikelijk wijze. Van het analyseren van camerabeelden en het uitvoeren van sporenonderzoek tot het horen van getuigen. Uiteraard werden alle zaken afzonderlijk onderzocht, maar er werd ook gekeken naar overeenkomsten tussen de verschillende zaken: “Het is van het grootste belang om eerst relevante informatie te verzamelen en pas daarna conclusies te trekken om tunnelvisie te voorkomen”, zegt Van Brussel daarover. Het is niet eenvoudig om helderheid te krijgen over de achtergronden van de incidenten: “Deels heeft dat te maken met het feit dat niet iedereen staat te springen om met ons te praten. Dat zien wij vaker terug in onderzoeken naar zware criminaliteit.”
Overeenkomsten
In de loop van de onderzoeken werden de nodige overeenkomsten tussen verschillende zaken ontdekt. Op basis van getuigenverklaringen en camerabeelden komt bijvoorbeeld het postuur van de schutter in enkele zaken overeen. Ook valt op dat in meerdere zaken een scooter betrokken is en dat twee keer een Renault Clio opduikt. Verder is opvallend dat bij enkele liquidatiepogingen het vuurwapen dienst weigerde. Maar er zijn meer zaken die overeenkomen: “In een flink deel van de onderzoeken spelen criminele contacten direct of indirect een rol. Wij vermoeden dat er sprake is van conflicten tussen meerdere criminele netwerken uit de omgeving van Eindhoven en dat er extreem geweld wordt gebruikt om die ruzies te beslechten. Daarmee willen wij overigens niet zeggen dat de slachtoffers in deze zaken allemaal crimineel waren of dergelijke contacten hadden.”
Anonieme Informatie
De recherche wordt gesterkt in de gedachte dat een groot deel van de zaken verband houdt met criminele conflicten: “Zoals gezegd hebben wij in meerdere onderzoeken informatie uit het criminele milieu binnengekregen die hierop duidt. Mede om die reden gaan wij nu naar buiten met deze informatie. We verwachten dat er mensen zijn die meer weten maar die daarover nog niet met de politie hebben gesproken, bijvoorbeeld uit angst. Daarom vinden wij het belang om te benadrukken dat er óók mogelijkheden zijn om volledig anoniem je verhaal te doen en dat dan alle informatie vertrouwelijk wordt behandeld. Het is voor ons van het grootste belang om die informatie te krijgen. Het kunnen belangrijke en in sommige zaken ook laatste puzzelstukjes zijn waaraan zij ons kunnen helpen.”
Zaken voorkomen
Een aantal onderzoeken ligt stil omdat nagenoeg alles onderzocht is. Ondanks dat blijven wij informatie analyseren om de netwerken en onderliggende relaties in kaart te brengen. Van daaruit worden de verbanden gelegd en zien wij zeer regelmatig dezelfde personen terugkomen. Het lijkt nu even rustig in het criminele milieu, maar volgens Van Brussel is dat allerminst het geval: “De afgelopen maanden zijn er bij ons meerdere zeer serieuze tips binnengekomen over op handen zijnde afrekeningen in het criminele milieu in de regio. Daarbij worden soms heel concreet namen genoemd. Zowel potentiële daders als slachtoffers worden door ons aangesproken en gewaarschuwd en er wordt een opsporingsonderzoek opgestart.”
Beloningen
Het Openbaar Ministerie is er veel aan gelegen om helderheid te krijgen in de onderzoeken: “Het is volstrekt onacceptabel wanneer criminele conflicten tot dit soort ernstige feiten leiden. Schietpartijen zijn op zichzelf al ernstige incidenten, maar als ze plaatsvinden op de openbare weg zijn de risico’s voor omstanders enorm en dat tolereren wij niet”, zo vertelt hoofdofficier van justitie Heleen Rutgers. In de zaken die de politie en het OM beschouwen als liquidaties en pogingen daartoe heeft de hoofdofficier een beloning uitgeloofd voor de persoon die zich meldt met de tip die leidt tot een oplossing. De bedragen zijn vindbaar op de website.