Ontslag burgemeester Dinkelland blijft in stand

Aanleiding en procesverloop
In een collegevergadering van 29 oktober 2007 hebben de wethouders van de gemeente Dinkelland het vertrouwen in burgemeester Willeme opgezegd. Op 20 november 2007 heeft de gemeenteraad een motie over de blijvend verstoorde verhouding tussen de raad en de burgemeester aanvaard.

Bij koninklijk besluit is de heer Willeme met ingang van 1 maart 2008 eervol ontslag verleend als burgemeester van de gemeente Dinkelland. Hiertegen heeft de heer Willeme op 7 april 2008 bezwaar gemaakt en op 13 november 2008 beroep ingesteld. Nadat beroep- en verweerschriften waren ingediend, is de zaak op 23 november 2009 behandeld ter openbare zitting van de meervoudige kamer van de rechtbank Almelo. De rechtbank heeft het onderzoek op 17 december 2009 gesloten.

Standpunt eiser
De heer Willeme is van mening dat het ontslagbesluit niet in stand kan blijven. Op zijn bezwaar tegen het ontslag is besloten door de Minister zonder dat deze daartoe door de Kroon was gemachtigd. De werkelijke reden voor het ontslag zou niet zijn gelegen in zijn verstoorde verhouding met de gemeenteraad, maar in het conflict binnen het college van burgemeester en wethouders.

Hierbij zou het met name gaan om integriteitskwesties waarbij wethouders waren betrokken. Verder is de heer Willeme van mening dat de Commissaris van de Koningin te weinig heeft gedaan om bij het conflict te bemiddelen.

Standpunt verweerder
De Kroon meent dat het besluit op bezwaar rechtens juist is. Het college van burgemeester en wethouders wordt gecontroleerd door de gemeenteraad. Als de gemeenteraad het vertrouwen in een lid van het college opzegt, dan is staatsrechtelijk het vertrek van die persoon geboden.

Uit de stukken is de Minister gebleken dat de bestuurbaarheid van de gemeente in het geding was. Uit het dossier blijkt voldoende dat sprake was van verstoorde verhoudingen. De procedure is zorgvuldig verlopen.

Oordeel en motivering rechtbank
De rechtbank Almelo is van oordeel dat de Kroon in redelijkheid heeft kunnen komen tot het ontslag.

De gemeenteraad is het aangewezen orgaan om te bepalen of sprake is van een verstoorde verhouding tussen raad en burgemeester. In dit geval heeft de gemeenteraad van Dinkelland vastgesteld dat sprake is van een verstoorde verhouding met burgemeester Willeme. Daarbij heeft de gemeenteraad niet alleen gekeken naar de crisis binnen het college van burgemeester en wethouders. De gemeenteraad heeft de continuïteit van het bestuur van de gemeente vooropgesteld. De integriteitskwestie van de wethouders was niet het enige dat een rol speelde.

De rechtbank vindt in dit verband de opvatting van de Commissaris van de Koningin belangrijk. De Commissaris van de Koningin heeft onderzoek laten doen naar de integriteit van de wethouders. Hieruit werd weliswaar geconcludeerd dat de burgemeester zich zorgen kon maken over het handelen van individuele wethouders, maar die gevallen waren reeds afgehandeld.

Volgens de Commissaris van de Koningin heeft de heer Willeme zijn zorgen pas aan de raad geuit nadat zijn eigen positie ter discussie kwam te staan. Hij heeft zich daarbij zo negatief uitgelaten over de wethouders dat hij daarmee definitief het vertrouwen van de raad heeft verloren.

De gemeenteraad heeft een aanbeveling gedaan tot ontslag van burgemeester Willeme. Van die aanbeveling mag alleen worden afgeweken als er zwaarwegende gronden zijn. Volgens de rechtbank mag in redelijkheid worden aangenomen dat die zwaarwegende gronden niet bestaan.

Vormfout
Wel heeft de rechtbank geoordeeld dat de Minister van Binnenlandse Zaken een vormfout heeft gemaakt. De Minister heeft zelf beslist over het bezwaar dat de heer Willeme had gemaakt tegen het ontslag. Dit had niet de Minister moeten doen, maar de Kroon. Deze vormfout is echter tijdig hersteld. De rechtbank vernietigt daarom de beslissing op bezwaar, maar laat de rechtsgevolgen in stand. Dit betekent dat het ontslag van kracht blijft.

Hoger beroep
’De heer Willeme kan tegen de uitspraak in hoger beroep bij de Centrale Raad van Beroep’, aldus de rechtbank.