HPV humaan papillomavirus kan op latere leeftijd bij vrouwen en mannen kanker veroorzaken. Acht op de tien mensen raken een keer of vaker in hun leven met HPV besmet. De HPV-vaccinatie wordt al sinds 2010 in het Rijksvaccinatieprogramma aan meisjes aangeboden in het jaar dat ze 13 worden. Sinds dit jaar is de vaccinatieleeftijd verlaagd naar het jaar dat zij 10 worden.
Inhaalcampagne
Om jongens ook de kans te bieden zich te beschermen tegen HPV vindt dit en volgend jaar een uitgebreide inhaalcampagne plaats. Dit voorjaar zijn jongens geboren in 2004, 2006, 2008, 2009 en 2012 uitgenodigd, evenals meisjes uit die jaren die nog niet gevaccineerd zijn tegen HPV. Begin 2023 worden tieners uit 2005, 2007, 2010, 2011 en 2013 uitgenodigd.
Opkomstcijfers
De minimale opkomst dit voorjaar varieerde van 33,8% onder jongens geboren in 2004 tot 45,5% onder jongens geboren in 2008. Van de jongens geboren in 2012 heeft minimaal 42,8% de vaccinatie gehaald. Van de meisjes geboren in 2012 heeft minimaal 49,2% een eerste HPV-vaccinatie gehaald.
De opkomst ligt in werkelijkheid hoger, maar kan niet precies bepaald worden omdat een deel van de ouders en jongeren geen toestemming heeft gegeven om de vaccinatiegegevens met persoonsgegevens te delen met het RIVM. Hierdoor komt circa 10% van de vaccinaties anoniem binnen en dan is bij het RIVM niet bekend of het om een jongen of meisje gaat en in welk jaar hij of zij geboren is. Daarom zijn deze cijfers per geboortejaar of geslacht een onderschatting van de werkelijke opkomst.
De opkomst bij de eerste HPV-vaccinatie lag in voorgaande jaren halverwege het jaar rond de 60%, met uitzondering van 2020 toen de groepsvaccinaties in het voorjaar vanwege COVID-19 werden uitgesteld. Jeanne-Marie Hament, programmamanager van het Rijksvaccinatieprogramma, is optimistisch: ‘De HPV-vaccinatie is nieuw voor jongens. Sommige jongeren en hun ouders hebben dan meer tijd nodig om een vaccinatiekeuze te maken. Bovendien viel de uitnodiging voor de HPV-vaccinatie bijna tegelijk met de uitnodiging voor een coronavaccinatie in de bus. Voor diegenen die dit voorjaar de vaccinatie niet wilden of konden halen, is er dit najaar opnieuw een moment om je tegen HPV te beschermen.’
HPV-gerelateerde kanker
Het humaan papillomavirus kan op latere leeftijd kanker veroorzaken in de mond- en keelholte, bij de anus, schaamlippen, vagina, baarmoederhals en de penis. Jaarlijks krijgen in Nederland naar schatting 1.100 vrouwen en 400 mannen kanker door HPV. Ongeveer 5.500 vrouwen krijgen jaarlijks de diagnose ‘voorstadium baarmoederhalskanker’.