De voorkant van producten staat vaak vol met aansprekende logo’s, kreten en afbeeldingen. Een juiste voorstelling van de ingrediënten en voedingswaarde is dat meestal niet. Die zijn alleen te lezen in kleine lettertjes op de achterkant. ‘Toch baseren veel consumenten hun keuze voor een product op de vóórkant’, legt Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond uit. ‘En dan kom je vaak bedrogen uit.’
‘Verse’ ontdooide vis
Voor de Consumentengids noteerde de Consumentenbond verschillende instinkers. Zo wordt de Italiaanse Pangasiusfilet van supermarkt Jumbo aangeprezen als verse vis. Maar deze Pangasius komt uit Vietnam en is ingevroren geweest en al minstens een maand oud. Dat de vis ontdooid is staat alleen op de achterkant. Molenaar: ‘Wat vooral in het oog springt is de aanprijzing ‘Verse vis – vismarkt’ op de voorkant van het bakje.’
(On)gezonde koek
Sommige fabrikanten nemen het niet zo nauw met de waarheid, blijkt uit onderzoek. Zo bakt fabrikant Koeckebackers bijvoorbeeld volgens het etiket, de ‘gezondste koeck’ met ‘allemaal gezonde ingrediënten’. In werkelijkheid zitten de koekjes boordevol boter, suiker en (witte) bloem. Volgens de fabrikant is de term ‘gezondste koeck’ bedoeld als een knipoog. Ook zuivelmerk Almhof verdraait de boel. Het verkoopt kwark waarbij pas op de achterkant van de verpakking te lezen valt dat het deels yoghurt is.
Ambitieuze aanpak
De Consumentenbond strijdt al jaren tegen misleidende voedseletiketten. Molenaar: ‘En met succes; zodra een etiket wordt ‘ontmaskerd,’ passen fabrikanten die meestal aan. Maar het blijft dweilen met de kraan open zolang fabrikanten steeds weer met nieuwe verpakkingen komen en de overheid niet ingrijpt.’
Al In 2016 publiceerde het ministerie van VWS een ’Actieplan Etikettering’. Eind 2019 kwam er een vervolg. Maar die plannen gaan volgens de Consumentenbond niet ver genoeg. De regels zijn vaak te vaag en vrijblijvend. Molenaar: ‘Misleiding met lokingrediënten, suikerclaims en oneigenlijk gebruik van termen als ‘ambachtelijk’ en ‘volkoren’ moet serieus worden tegengegaan. En als er een afbeelding van een gezond product, zoals bijvoorbeeld fruit, op een verpakking staat, dan moet dat er ook echt inzitten. In een vastgestelde minimale hoeveelheid. Er moet nu eens een echt ambitieuze aanpak komen. Liefst Europees, maar Nederland kan hierin wel het voortouw nemen.’