Rekenkamer: Niemand sloeg aan op toename fouten UWV in coronatijd
Het systeem en de aansturing van de controles op WIA-uitkeringen bij UWV heeft jarenlang tekortgeschoten, zo wijst onderzoek van de Algemene Rekenkamer uit. 'Dat heeft tot tienduizenden verkeerd vastgestelde uitkeringen geleid. De demissionair minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid neemt de aanbevelingen voor verbetering over. Maar dat volstaat niet, stelt de Rekenkamer, want ook het arbeidsongeschiktheidsstelsel schiet tekort', zo meldt de Algemene Rekenkamer woensdag.
'Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) onuitvoerbaar'
Eerder heeft de Algemene Rekenkamer al vastgesteld dat de uitvoering van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) onuitvoerbaar is geworden. Dat ligt aan de complexe regelgeving en het daarmee samenhangende tekort aan verzekeringsartsen. De demissionair minister van SZW denkt de WIA beter uitvoerbaar te kunnen maken en minder foutgevoelig. Zij verkent een herziening van de dagloonsystematiek. De Rekenkamer stelt dat een hoger tempo nodig is bij de vereenvoudiging van de WIA. Het is belangrijk dat de politieke partijen dit betrekken bij hun onderhandelingen over een coalitieakkoord voor een nieuw kabinet. Een goede uitvoerbaarheid van de WIA is nodig, ook om te voorkomen dat langdurig zieke werknemers in onzekerheid verkeren over het recht op en de hoogte en duur van hun uitkering.
De sterke toename fouten WIA-uitkeringen vooral door coronamaatregelen
Sinds in de coronaperiode velen vanuit huis moesten werken, is het aantal fouten bij uitvoeringsorganisatie UWV bij het vaststellen van uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid sterk opgelopen. Het kwaliteitsmanagement bij UWV faalde zodanig dat beperkt onderbouwde sociaal-medische beoordelingen en fouten bij uitkeringen lang aanhielden. Voor tienduizenden langdurig zieke werknemers zijn er tussen 2020 en 2024 fouten door UWV gemaakt bij de berekening van het maatmanloon, dagloon of de uitkeringsduur. Ook is in deze periode bij ongeveer een kwart van de beoordelingen door verzekeringsartsen en arbeidsdeskundigen door ontoereikende rapportages niet na te gaan of deze juist zijn. Het is dan onzeker of de belastbaarheid van mensen voor werk juist is beoordeeld, en de duur en mate waarin iemand arbeidsongeschikt is.
Wegwerken wachtlijsten
Een eenzijdige focus op het wegwerken van wachtlijsten voor de WIA en een blinde vlek bij het UWV-bestuur en de minister van SZW voor de juistheid van uitkeringen hebben eraan bijgedragen dat niemand aansloeg op de vele fouten in de uitkeringen. Dat schrijft de Algemene Rekenkamer op 3 december 2025 in het rapport Fouten bij WIA-uitkeringen: blind voor de signalen, burgers geraakt.