woensdag, 20. februari 2019 - 20:10 Update: 20-02-2019 20:14

'Obesitas vanuit de ruimte te herkennen'

OBESOGENE OMGEVINGEN' TE HERKENNEN VANUIT DE RUIMTE
Foto: utwente
Tilburg

In het onderzoek naar obesitas kan de toepassing van ruimtelijke technologie van grote waarde zijn. Door satellietdata, geoinformatiesystemen en GPS – samen ook wel ‘3S’ genoemd - te combineren, is het mogelijk om omgevingen te identificeren die een verhoogd risico geven op obesitas.

Tot nu toe wordt die data slechts voor een deel benut, maar juist de combinatie heeft groot potentieel volgens onderzoeker Peng Jia van de UT-faculteit ITC – voor geo-informatiewetenschap en aardobservatie. Hij publiceert over de huidige en toekomstige in Trends in Endocrinology and Metabolism.

Obesitatis is een steeds wijder verbreid gezondheidsprobleem waarover we vrijwel elke dag lezen. We zouden meer moeten bewegen, gezonder eten. De overheid introduceert zelfs al programma’s voor een gezonde leefstijl. Maar wat is de invloed van onze omgeving op de kans op obesitas? Nodigt die omgeving uit om te gaan sporten of op de fiets naar het werk te gaan? Hoe zit het met de beschikbaarheid van gezonde voeding, vergeleken met een snelle hap? En welke invloed hebben klimaat en temperatuur? Onderzoek naar obesitas wordt nu bijvoorbeeld vaak gedaan met vragenlijsten gecombineerd met ‘activity tracking’, met daarbij soms ook factoren als inkomenspositie en sociale omgeving. Maar, stelt Peng Jia, er is al een schat aan informatie beschikbaar uit satellietbeelden en geo-informatiesystemen. Die stellen ons in staat om gebieden met een groter obesitas-risico te identificeren. Hij is onderzoeker aan de UT-faculteit ITC, voor geo-informatiewetenschap en aardobservatie en leidt het internationale onderzoeksnetwerk 'International Initiative on Spatial Lifecourse Epidemiology'.

MIX VAN FACTOREN

Zo kunnen we uit remote sensing veel informatie afleiden over zowel de natuurlijke als bebouwde omgeving. Geo-informatiesystemen voegen hier details aan toe, zoals de locatie van winkels, restaurants, parken, sport- en fitnessfaciliteiten. Zo weten we of gezonde voeding binnen handbereik, of dat het aanlokkelijk is om naar een fastfood restaurant te gaan. Dat kan complex zijn: grote supermarkten in bijvoorbeeld de VS zijn vrijwel alleen per auto te bereiken, hebben wel een enorme keus, ook in gezonde voeding. Tegelijk bevinden ze zich vaak in de nabijheid van soms meerdere fastfoodketens. Zo’n omgeving heeft veel risicofactoren voor obesitas, maar ook ‘ingrediënten’ voor een gezondere leefstijl. Op het moment dat je daar dan ook informatie van individuen aan toevoegt, bijvoorbeeld via GPS tracking, kun je als onderzoeker inzoomen en nagaan welke effecten het sterkst zijn.

WOONWIJKEN VERGELIJKEN

Door gebruik te maken van 3S-data om het risico van obesitas in te schatten, zijn ook interventies te ontwikkelen. Binnen eenzelfde stad kunnen wijken bijvoorbeeld worden vergeleken om te kijken wat wel en niet werkt in preventie. Ruimtelijke technologie is veel toegankelijker geworden en betaalbaar, aldus Peng Jia, het kan van grote toegevoegde waarde zijn in de gezondhiedszorg. De faculteit ITC heeft veel ervaring in het verzamelen en interpreteren van deze ruimtelijke data. De benadering van Peng Jia beschrijft in zijn paper, blijft niet beperkt tot obesitas: voor verschillende ziekten geeft de rol die de omgeving speelt, waardevolle extra informatie.

Categorie:
Provincie:
Tag(s):