Lage rugklachten behoren in Nederland tot één van de meest voorkomende aandoeningen. Maar liefst twee miljoen mensen hebben naar schatting last van rugpijn of nekpijn bleek eind vorig jaar uit cijfers van het RIVM. Naast werkuitval en arbeidsongeschiktheid is er naar schatting jaarlijks 1,3 miljard euro aan zorgkosten mee gemoeid. Ongeveer een derde daarvan komt voor rekening van de ziekenhuizen.
Reorganiseren
De zorg voor patiënten met lage rugpijn is erg versnipperd. Patiënten blijven bijvoorbeeld lang bij de relatief duurdere ziekenhuiszorg ‘hangen’ en worden van het ene specialisme naar het andere gestuurd. Van orthopedie of reumatologie naar pijnbestrijding of neurologie en weer terug. Terwijl dat in de meeste gevallen helemaal niet nodig is en de patiënt prima geholpen kan worden in de eerste lijn. Om de zorg voor patiënten met lage rugpijn beter te organiseren is het Maastricht UMC+ in 2016 gestart met een zogeheten ‘anderhalvelijns rugpoli’. Met succes, blijkt nu.
‘Juiste zorg op de juist plek’
De anderhalvelijns rugpoli is buiten het ziekenhuis gevestigd in een zogenoemde ‘stadspoli’. Op deze locatie werken orthopeden, anesthesiologen, neurologen en gespecialiseerde verpleegkundigen nauw samen en is er goed contact met de verwijzer (veelal de huisarts). Patiënten met lage rugpijn worden direct door de huisarts of specialist naar de gespecialiseerde ‘rugpoli’ verwezen. In twee jaar tijd zijn hier in totaal 800 patiënten gezien. Ongeveer 90 procent daarvan is terugverwezen naar de huisarts met een persoonlijk advies en behandelplan. De overige patiënten zijn doorverwezen naar het ziekenhuis voor nader onderzoek. Dat is een vermindering van 45 procent ten opzichte van de oude situatie waar al deze patiënten in het ziekenhuis terecht kwamen. Daarmee gaat jaarlijks een besparing van ongeveer 100.000 euro aan ziekenhuiskosten gepaard.
Toegankelijk en duidelijk
De reorganisatie van de zorg voor patiënten met lage rupgijn heeft daarnaast ook geleid tot kortere doorlooptijden. Waar patiënten in het oude proces soms wel maanden tot zelfs jaren door meerdere specialisten in het ziekenhuis werden gezien , is de tijd tot diagnose afgenomen tot twee à drie weken. “De patiënt heeft sneller duidelijkheid”, zegt arts-onderzoeker Dion Branje. “Daarnaast is de rugpoli ook zeer toegankelijk, omdat het consult hier niet valt onder het eigen risico. De resultaten van de reorganisatie voor de zorg rond lage rugpijn zijn veelbelovend en leveren voor ons het bewijs om onze zorg nog verder te optimaliseren, tot een rugpijnnetwerk rondom de patiënt. Meer tevreden patiënten, tegen lagere kosten.”