De vaak gehoorde uitspraak baat het niet, dan schaadt het niet, klopt niet als het gaat om ‘alternatieve’, niet-reguliere behandelingen bij kinderen. Met enige regelmaat zijn die behandelingen wel degelijk schadelijk. Soms door het giftige effect van (Chinese) kruiden, (te) hoge doseringen vitamines of supplementen of het onjuist ‘kraken’ van de wervelkolom (manuele therapie). Nog vaker ontstaat schade op een indirecte manier, bijvoorbeeld door het uitstellen of stoppen van een reguliere behandeling of het gebruik van een verkeerd dieet.
Alternatieve artsen en middelen
Elk jaar klopt ongeveer vijf procent van alle Nederlanders – volwassenen en kinderen – aan bij een niet-reguliere behandelaar. Voor kinderen die onder behandeling zijn van een kinderarts gebeurt dat nog veel vaker. Jan Peter Rake, medisch directeur en kinderarts in het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis: “Zeker de helft van de kinderen met een chronische of levensbedreigende aandoening bezoekt in het jaar daarvoor een niet-reguliere therapeut of gebruikt alternatieve medicijnen zoals homeopathische middelen. Om te zien of dat kwaad kan, hebben Björn Vos van het Martini ziekenhuis, Arine Vlieger van het St Antonius ziekenhuis en ik dit onderzocht.”
Soms levensbedreigend
Bij het NCSK werden 32 unieke casus gemeld. Een klein aantal, maar door de setting van het onderzoek waarschijnlijk het topje van de ijsberg aan nadelige effecten. Acht kinderen ondervonden een ernstig nadeel, bij drie kinderen leverde het zelfs een levensbedreigende situatie op en bij een kind ging het om een potentieel levensbedreigende situatie. Deze situaties moeten echt worden voorkomen. Anderzijds is het ook niet zo dat nu alle niet-reguliere behandelingen moeten worden afgewezen. Rake: “We weten dat een niet-reguliere behandeling door extra aandacht, placebowerking of om een andere reden ook kan helpen. Niet voor niets is ongeveer de helft van de ouders van kinderen positief over dergelijke behandelingen.”
Aanbevelingen
Vandaar dat de auteurs een lijst met tien adviezen aan hun artikel hebben toegevoegd, zoals ‘Stop nóóit met een reguliere behandeling of reguliere geneesmiddelen op advies van een alternatief werkende behandelaar. Overleg altijd eerst met de arts die het geneesmiddel of de behandeling heeft voorgeschreven.’ Of ‘Wees terughoudend met vitaminepreparaten die alternatief werkende behandelaars adviseren. Vitamines in hoge doseringen kunnen schadelijk zijn voor uw kind.’ Het zijn adviezen om de kans op ongewenste schade te beperken zonder niet-reguliere behandelingen categorisch af te wijzen,” zegt Rake.