De ongevallen kwamen boven water na een pilot van het ROF en VeiligheidNL (VNL) in samenwerking met de Spoedeisende Hulp van het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) die in 2015-2016 een jaar lang alle slachtoffers die binnenkwamen op de eerste hulp van het ziekenhuis hebben gevraagd wat de aanleiding was van de verwondingen.
In 2015/2016 heeft een Friese pilot plaatsgevonden voor de aanvullende registratie van verkeerslachtoffers. De registratie heeft -naast de bestaande politieregistratie- unieke informatie opgeleverd over ongevalslocaties, verbeterpunten en het aantal incidenten. De uitkomsten van de pilot zijn zo waardevol, dat de samenwerkende organisaties vinden dat landelijke implementatie van deze werkwijze kansrijk is.
De Friese pilot
Het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL), het Regionaal Orgaan verkeersveiligheid Fryslân (ROF) en VeiligheidNL (VNL) hebben in 2015-2016 een pilot uitgevoerd om de meerwaarde van een aanvullende registratie van verkeersslachtoffers via de Spoedeisende Hulp (SEH) te onderzoeken.
Kees Donkervoort, voorzitter directie MCL licht toe dat het preventieve karakter van de pilot goed past bij het profiel van een topklinisch ziekenhuis. 'Vanuit het ziekenhuis zijn we voortdurend bezig met opleiding en onderzoek, juist ook om een ziekenhuisbezoek te voorkomen.'
Tijdens de pilot, die precies een jaar duurde, is aan alle patiënten van verkeersongevallen die zich op de SEH hebben gemeld, gevraagd waar, hoe en wanneer het ongeval is gebeurd. Sietske Poepjes, gedeputeerde van de provincie Fryslân, benadrukt het belang van deze data voor beleid.
Ongevalslocaties aanpakken
'Dit heeft het ROF unieke informatie over ongevalslocaties opgeleverd en dit soort data kan helpen bij het vormgeven van provinciaal verkeersbeleid. Wanneer blijkt dat op bepaalde locaties veel ongevallen gebeuren, gaan wij graag in overleg met gemeentes om deze knelpunten te verhelpen.'
Waardevolle aanvullende informatiebron
Naast een impuls voor nieuw beleid, heeft de registratie veel meer kennis over ongevalslocaties in het verzorgingsgebied van het MCL opgeleverd. Maar liefst 80% van de geregistreerde data tijdens deze pilot bleek nieuw voor het ROF. In totaal zijn 1067 verkeersslachtoffers op de Spoedeisende Hulp van het MCL geregistreerd en hiervan werden dus ongeveer 850 verkeersongevallen bekend door deze pilot. 'Daar ben ik wel van geschrokken', meldt Poepjes. 'We hadden verwacht dat er wellicht 10 of 15% meer data bekend werd, maar geen 80%. Dat is enorm.'
Een kwart van de verkeersslachtoffers was 65 jaar of ouder. Meer dan de helft van de slachtoffers werd met de ambulance naar de SEH gebracht en ruim twee derde van het aantal verkeersongevallen betrof een fietsongeval. 'Dit is nog maar de eerste informatie die naar bovenkomt bij de pilot; het biedt veel mogelijkheden op veel meer data te verzamelen', volgens verantwoordelijke RVE manager van de Spoedeisende Hulp Jannie Docter.
Landelijke implementatie kansrijk
De aanvullende data die via de SEH verkregen is, biedt een waardevolle informatiebron naast de bestaande politieregistratie. Poepjes: 'Deze pilot heeft in Friesland plaatsgevonden; het verzorgingsgebied van het MCL. Hoewel de pilot direct blinde vlekken binnen de provincie laat zien, biedt een gedetailleerde registratie veel feitelijke informatie over gevaarlijke verkeerssituaties. Daar kunnen we van leren, niet alleen binnen onze provincie.' Regionale of zelfs landelijke implementatie lijkt dan ook zeker kansrijk, zeker wanneer de data wordt uitgebreid met bijvoorbeeld ambulancedata.
Vervolg
Als het aan de provincie, het ROF en het MCL ligt, krijgt de pilot direct een vervolg. Ook VeiligheidNL is zeer geïnteresseerd om ook in andere postcodegebieden de gevaarlijke verkeerssituaties te onderzoeken. Zeker omdat eenzijdige gevallen waarbij de politie niet betrokken is -valpartijen en dergelijke- in deze pilot wel worden geregistreerd. Dat is waardevolle informatie om mee verder te gaan.