donderdag, 28. mei 2020 - 10:04 Update: 28-05-2020 13:03

UvA-Onderzoek met laserlicht toont aan; ventilatie cruciaal voor coronabestrijding

Foto van trein en passagiers | Archief EHF
Foto: Archief EHF
Amsterdam

Onderzoek door UvA-natuurkundigen en medisch onderzoekers met behulp van laserlichttechnieken heeft aangetoond dat kleine hoestdruppeltjes minutenlang in de lucht blijven hangen, speciaal in ruimtes die niet of slecht worden geventileerd. Dit meldt de Universiteit van Amsterdam (UvA) donderdag.

Ventilatie van cruciaal belang

'Goede ventilatie in publieke ruimtes, bijvoorbeeld in het openbaar vervoer en in verzorgingshuizen, is daarom van cruciaal belang om verdere verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. De onderzoeksresultaten zijn op donderdag 28 mei gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift 'The Lancet Respiratory Medicine'.

Samenwerking

Het onderzoek werd gedaan door natuurkundigen Daniel Bonn, Stefan Kooij en Cees van Rijn van het Institute of Physics van de UvA in samenwerking met medisch onderzoekers Aernout Somsen (Cardiologie Centra Nederland) en Reinout Bem (Amsterdam UMC).

Druppels: klein en groot

De onderzoekers vroegen gezonde proefpersonen om te spreken en te hoesten, en analyseerden vervolgens met behulp van laserlicht de druppeltjes die daarbij vrijkwamen. Zowel tijdens het spreken als tijdens het hoesten werden grote hoeveelheden kleine druppeltjes waargenomen, grofweg tussen de 1 en 10 micrometer groot. Bij het hoesten kwamen bovendien grotere druppels vrij, tot een millimeter in doorsnede. Die grotere druppels vallen echter binnen een seconde naar de grond, en hebben daardoor een betrekkelijk kleine kans om virussen over te dragen.

Laserlicht

Druppels die ontstaan bij het hoesten, kunnen met behulp van lasertechnieken worden gefotografeerd. Grote druppels vallen binnen een seconde naar de grond, maar de kleine druppeltjes kunnen meerdere minuten in de lucht blijven hangen.
De kleine druppeltjes, daarentegen, zweven – door de grote luchtweerstand die ze ervaren – maar heel langzaam naar de grond toe. De onderzoekers ontdekten dat zulke druppeltjes meerdere minuten in de lucht kunnen blijven hangen. Nadat iemand een keer hoest, duurt het ongeveer vijf minuten voordat het aantal kleine druppeltjes in de lucht gehalveerd is. De mini-druppeltjes zijn daardoor veel gevaarlijker als het gaat om mogelijke overdracht van het coronavirus.

Het belang van ventilatie

Toen het experiment werd herhaald in een goed geventileerde ruimte, verbeterden de resultaten significant. Na het aanzetten van een mechanisch ventilatiesysteem verdween de helft van de druppeltjes in tweeëneenhalve minuut uit de lucht. En in een kamer waarin ook een raam en een deur geopend waren, was het aantal druppeltjes zelfs al na dertig seconden gehalveerd – tien keer zo snel als in de kamer zonder ventilatie.

Bestrijding verspreiding coronavirus

De uitkomsten zijn van belang om betere voorzorgsmaatregelen te kunnen nemen tegen de verdere verspreiding van het coronavirus. Voldoende afstand tot elkaar houden is in bijvoorbeeld het openbaar vervoer niet genoeg om de risico’s te beperken; ventilatie is van minstens even groot belang. Doordat druppeltjes lang aanwezig blijven is ook het gebruik van apps die alleen de nabijheid van anderen meten onvoldoende. De onderzoekers bevelen de gezondheidsautoriteiten aan om met maatregelen te komen die waar mogelijk goede ventilatie in publieke ruimtes garanderen.